کشت چغندرقند به لحاظ اهمیت آن به عنوان ماده خام در تولید قند و شکر همواره مورد توجه دولت‌ها بوده تا میزان واردات و وابستگی کشور به این محصولات کاهش یابد.
امسال با توجه به شعار «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها»، دولت برای تقویت و توسعه کشت چغندر قند بسته‌های حمایتی خاصی را در دستور کار قرار داده است.
از آنجایی که برای تولید قند و شکر زنجیره‌ای از فعالیت کشاورزان، کارخانه‌ها و دولت باید دخیل باشد، بنابراین همکاری و تعامل بین این سه ضلع می‌تواند به افزایش راندمان تولید و نیل به اهداف عالی توسعه اقتصاد کشاورزی مبدل گردد.
افزایش قیمت تضمینی چغندر قند، بالارفتن توان بیمه برای جبران خسارت، پرداخت به موقع هزینه‌ها و نظارت بر مراحل کاشت و داشت این محصول کشاورزی توانسته افق روشنی را در این رابطه ترسم کند.
این موضوع زمانی بیش از پیش قوت گرفت که پیمان حصادی مجری طرح کشت چغندرقند کشور فروردین ماه جاری به استان قزوین سفر کرده بود و در نشستی با همین موضوع به بررسی آخرین وضعیت کشت این محصول پرداخت.
افزایش دوبرابری قیمت تضمینی چغندرقند و ضرورت اقتصادی شدن کشت این محصول
به گفته مجری طرح کشت چغندرقند کشور، برداشت هفت میلیون تن چغندرقند در قالب طرح توسعه ۱۲۰ هزار هکتاری این محصول برای سال جاری در دستور کار دولت قرار دارد و خوشبختانه با پیگیری‌های صورت گرفته در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ بیش از ۴۵ هزار هکتار از اراضی کشور نیز در اواسط بهمن تا پایان اسفند ماه ۹۹، به زیر کشت چغندرقند رفته است.
حصادی با بیان اینکه بهترین زمان برای کشت چغندرقندر ۲ ماه آخر سال است، افزود: ۸۰ درصد کشت چغندرقند باید در بهمن و اسفند ماه صورت پذیرد تا بتوان عیار قند را در این محصول افزایش داد.
وی در خصوص صرفه اقتصادی کشت چغندر قند برای کشاورزان نیز اظهار داشت: جهاد کشاورزی باید زارعان را توجیه کند که برای صرفه اقتصادی بیشتر لازم است در کشت مستقیم حداقل ۶۰ تن و در کشت نشایی نیز حداقل ۸۰ تن مورد توجه باشد، چراکه کمتر از این میزان کشت برای کشاورز صرفه اقتصادی نداشته و نمی‌تواند انگیزه موجود را افزایش دهد.
حصادی همچنین در جمع کارشناسان جهاد کشاورزی استان قزوین بیان داشت که تراکم کشت چغندرقند در مزارع کشور باید افزایش یابد و کاری کرد تا ۸۰ هزار بوته چغندر قند در یک هکتار کشت شود.
مجری طرح کشت چغندرقند کشور در خصوص حمایت‌های لازم برای افزایش قیمت تضمینی این محصول نیز گفت: از ابتدای سال با توجه به قیمت چغندرقند، مجلس مصوبه‌ای را تصویب کرد که کمیته هفت نفره به ریاست وزیر جهاد کشاورزی تشکیل شد و چغندرقند اولین محصولی بود که با ۲ برابر شدن قیمت آن معادل هر کیلوگرم یک هزار و ۲۴۷ تومان، موافقت شد.
حصادی سپس به ظرفیت‌های عظیم کشت این محصول در استان قزوین پرداخت و گفت: وجود کارخانه ۵ هزار تنی در استان قزوین یک ظرفیت صنعتی خوب برای توسعه کشت چغندرقند محسوب می‌شود و خوشبختانه با حمایت خوبی که از کشاورزان این حوزه شاهد هستیم، می‌توان به برنامه کشت ۲ هززار و ۸۰۰ هکتاری این محصول در استان دست یافت.
قند و شکر یک تقاضای رو به تزاید است و حمایت از کشت چغندر یک ضرورت
عزیزالله مافی کارشناس حوزه بازار در استان قزوین گفت: واقعیت این است که برخی مواد غذایی به عنوان کالای اساسی مصرفی در بین خانواده‌ها شناخته می‌شود که یکی از آن‌ها قند و شکر است؛ این مواد غذایی همچنان به لحاظ افزایش جمعیت در ایران رو به افزایش است و این ازدیاد تقاضا باعث می‌شود تا کشور برای تامین این کالا دست به واردات بزند.
وی اضافه کرد: در شرایطی که کشور از اراضی خوبی برای کشت چغندرقند بهره‌مند است، باید میزان واردات این محصول را کاهش داد، دولت در بهترین تصمیم گری خود به حمایت از چغندرکاران پرداخته و با تعامل و همکاری مناسب در این رابطه به دنبال کاهش وابستگی کشور به این ماده خوراکی است.
مافی به دست اندرکاران دولت پیشنهاد کرد: برخی از دلالان هرساله چشم به محصولات کشاوررزی می‌دوزند تا از این فرصت جیب خودشان را پر کنند، بنابراین دولت نظارت کند که چغندرها از تولید به مصرف که همان کارخانه است منتقل شود و در این وسط محصولات با تطمیع قیمت بالا خوراک دامداری‌ها نشوند.
این کاشناس حوزه بازار گفت: سیاست‌های مداخله گرانه دولت در قیمت تضمینی محصولات کشاورزی باید با سیاست‌های ارشادی و تسهیل گرانه همراه شود تا زارع با اطلاع از وضعیت موجود به کشت بیشتر این محصولات اقدام کند؛ البته استان قزوین از دیرباز با چغندرکاران پیشکوستی همراه است که همواره در طول سال‌های گذشته و با وجود همه مشکلات اقتصادی دست از کشت این محصول برنداشته است.
مافی خاطرنشان کرد: متاسفانه قوانین کشور در راستای حمایت از چغندرکاران چندان کاربست‌های ویژه ندارد و نیاز است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در راستای حمایت بیشتر از زارعان این بخش و تولیدکنندگان به ایجاد معافیت‌های مالیاتی و مشوق‌های مالی اقدام کنند.
رضایت کشاورزان از افزایش قیمت و همکاری متقابل کارخانه قند
سخنان حصادی از ظرفیت‌های استان قزوین در خصوص کشت چغندرقند باعث شد تا به منظور اطلاع بیشتر از وضعیت کشت این محصول به سراغ چغندرکاران برویم؛
جلال غلامان یکی از چغندرکاران جهان آباد در شهرستان البرز گفت: من یکی از چغندرکاران ثابت این استان هستم که هرساله این محصول را در ۱۰ هکتار از اراضی کشاورزی این استان کشت می‌کنم.
وی به وعده‌ها و برنامه‌های اساسی دولت در خصوص کشت چغندرقند اشاره کرد و گفت: اگر این برنامه‌ها تا پایان برداشت محصولات عملیاتی شود، نسبت به سال‌های گذشته وضعیت بهتری را شاهد خواهد بودیم.
غلامان به استقبال مجدد کشاورزان برای کشت چغندرقند اشاره کرد و گفت: ۱۰ سال پیش میزان کشت چغندرقند در استان بالا بود و سالانه شاهد برداشت یک هزار و ۵۰۰ تن از این محصول بودیم، بعدها این میزان کشت کاهش یافت و در این سه سال گذشته نیز مجددا شاهد استقبال کشاورزان برای کشت چغتدرقند هستیم.
مرتضی درویشی یکی دیگر از چغندرکاران استان قزوین واقع در حسن آباد کلج گفت: خوشبختانه امسال دولت به افزایش قیمت چغندرقند اقدام کرده و اگر قیمت‌ها مانند سال گذشته باقی می‌ماند، موجب ضرر و زیان کشاورزان می‌شد.
وی اضافه کرد: با توجه به افزایش قیمت این محصول هم اکنون شاهد کشت بیش از ۲ هزار هکتار از این محصول در استان هستیم.
درویشی خاطرنشان کرد: کارخانه قند قزوین همکاری خوبی با کشاوزان دارد و بیشتر چغندرکاران از این نوع تعامل و همکاری رضایت دارند.
حمایت‌های مالی از چغندرکاران برای تامین بذر و نهاده
علیرضا باباخانی مدیرعامل شرکت کارخانه قند قزوین نیز در نشست مشترک با مجری طرح کشت چغندرقند کشور گفت: تجربه کاری نشان داده که برای ما تحویل چغندر قند از استان قزوین صرفه اقتصادی دارد و برای حمایت از کشاورزان در سال جاری تمام هزینه‌های تامین بذر و نهاده نیز در دستور کار قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در خیلی از استان‌های کشور از کشاورزان برای تامین بذر و یا کشت محصول، وثیقه ملکی گرفته می‌شود، گفت: با تعامل و همکاری خوبی که بین کارخانه قند قزوین و کشاورزان وجود دارد، تمامی معاملات بانکی با چک صورت می‌گیرد تا چغندرکار تحت فشار نباشد.
باباخانی خاطرنشان کرد: خواسته ما از کشاورزان این است که برای بالارفتن عیار قند، به کشت به موقع این محصول اقدام کنند تا شاهد تولید قند و شکری مرغوب در کشور باشیم.
مدیرعامل شرکت کارخانه قند قزوین یادآور شد: هر زمان که دولت و بخش خصوصی برای کشاورزان بسته‌های تشویقی درنظر گرفته است، شاهد اتفاقات خوبی بوده‌ایم که امسال نیز این حمایت‌ها به اتفاقات بسیار خوبی در حوزه بخش کشاورزی استان قزوین منجر می‌شود.
بیمه‌های متنوع با سقف پرداخت جبران خسارت تا ۲۵ میلیون تومان
مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان قزوین گفت: یک هزار و ۴۰۰ هکتار از اراضی چغندر سال گذشته در قالب ۲۴۵ فقره پرونده بیمه شدند و اکنون نیز ۵۶ پرونده در دستور کار جبران خسارت به کشاورزان قرار دارد.
محمد طهرانی‌ها افزود: ۹۰۰ میلیون تومان خسارت در سال زراعی جدید به چغندرکاران خسارت دیده پرداخت شده است که بخش اعظمی از میزان خسارت‌ها به دلیل بارش تگرگ و بارندگی شدید در اراضی کشاورزی بوده است.
وی با بیان اینکه برای امسال گزینه‌های بیمه‌ای بالا در نظرگرفته ایم، اظهار داشت: حق بیمه از ۱۷۱ هزار تومان گرفته تا یک میلیون و۲۰۰ هزار تومان بسته به انتخاب خود کشاورز متنوع است و سقف غرامت نیز تا ۲۵ میلیون تومان پیش بینی شده است.
طهرانی‌ها خاطرنشان کرد: از کارخانه قند می‌خواهیم که به کشاوزان و چغندرکاران تحت نظارت اعلام کند تا از شرایط و تنوع نوع بیمه محصولات کشاورزی مطلع شوند.
استفاده از ارقام خوب پوما و دوروتی؛ برنامه ترویج کشت ۶ ردیفه و برداشت مکانیزه
مجید اسماعیلی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین گفت: سال ۹۹ یک هزار و ۴۳۳ هکتار برنامه کشت چغندرقند در استان قزوین عملیاتی شد که امسال این رنامه به ۲ هزار و ۸۰۰ هکتار رسیده است.
وی با بیان اینکه تاکنون قرارداد کشت یک هزار و ۴۱ هکتار از اراضی چغندرقند با کارخانه قند بسته شده است، گفت: از اواسط زمستان سال گذشته تمام دغدغه کارشناسان جهاد کشاورزی کشت به موقع این محصول بود که خوشبختانه از بذرهای خوب پوما و دوروتی استفاده شد تا کیفیت به مراتب بالاتر برود.
اسماعیلی تصریح کرد: کشت به موقع این محصول در اواخر هر سال (بهمن و اسفندماه) باعث می‌شود تا عیار قند این محصول افزایش یابد؛ درحال حاضر عیار چغندرقند استان ۱۴ بوده که نسبت به سال‌های گذشته با رشد و کیفیت بهتری برخوردار است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین بیان داشت: ترویج کشت ۶ ردیفه در ارراضی چغندر قند سبب می‌شود عملیات برداشت مکانیزه محصولات به سهولت انجام شود و میزان تلفات نیز به قدر قابل توجهی کاهش یابد که در این رابطه خوشبختانه همکاران مدیریت ترویج جهاد کشاورزی استان قزوین به تفهیم چهره به چهره با کشاوزان اقدام کرده‌اند.
نیم نگاه: دولت می‌تواند در کنار پشتیبانی و حمایت از کشت این محصول، در حوزه نیروی کارگری برای جمع آوری محصولات نیز چاره‌ای بیاندیشد، چون قیمت روزانه هر کارگر کشاورزی بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزارتومان است و شاید برای یک کشاورز چندان به صرفه نباشد که بخواهد از چندین نیروی کار استفاده کند.