در سطح خارجی تخممرغ تعداد بیشماری روزنه وجود دارد که بستهبندی مانع تماس مستقیم دست افراد بر روی تخممرغ شده و سبب کاهش آلودگیهای سطح خارجی تخممرغ میشود.
در صورت بستهبندی تخم مرغ، طعم و کیفیت آن در طول مدت نگهداری در حالت مطلوب باقی خواهد ماند و همچنین بستهبندی سبب تعمیم اجرای قوانین مربوط به مواد غذایی از طریق درج آن بر روی بستهبندی خواهد شد. آنچه از نظر گذشت تنها گوشهای از مزیتهای بستهبندی تخممرغ برای مصرفکنندگان است از همینرو گفتوگویی با مهدی معصومی بنیانگذار شرکت «تلاونگ» داشتهایم که باهم ماحصل آن را میخوانیم:
بهدلیل شیوههای نامناسب زندگی تغذیهای ایرانیان مثل خرید محصولات فلهای حبوبات، خیارشور و… به نظر میرسد ویروس کرونا برای صنعت غذای ایران منشأ خیر بوده در این رابطه چه نظری دارید؟
برعکس بسیاری اصناف در کشور صنعت غذا در ایام پاندمی وضعیت مناسبی داشت، بهخصوص محصولاتی که شناسنامهدار و بستهبندی باید باشد مثل مرغ و تخممرغ. سالها بود که به تکرار تأکید میشد که تخممرغ تنها ماده غذایی غنی از انواع پروتئینهاست اما متأسفانه بینام و نشان و بدون بستهبندی و با شانههایی که بیشترین فساد را داشته و در معرض تمام آلودگیهای محیطی است در بازار عرضه میشود. تاریخ تولید و انقضای مشخصی ندارد و شرایط نگهداری و زنجیره توزیع آن نیز در شرایط مطلوبی قرار نداشت و مردم هم به اشتباه و با تصور بر اینکه چون تخممرغ دارای یک پوسته آهکی است پس نسبت به انواع آلودگیها ایمن است اهمیتی به نوع بستهبندی و نگهداری آن نمیدادند در حالیکه پوسته تخممرغ دارای محفظههای بسیاری است که هم آلودگی به داخل آن وارد و هم از داخل آن آب تبخیر میشود.
اما کرونا سبب شد تا آگاهی عوام نسبت به این مسأله بیشتر شود و بیشتر تمایل مصرف به سمت محصولات بستهبندی گرایش پیدا کند.
برنددار شدن یک محصول به معنای گران فروشی و افزایش قیمت آن محصول نیست متأسفانه صدا و سیما بدون مستندات برنامههای تبلیغاتی را پخش میکند که به هیچ وجه منطقی نیست. گرانفروشی یک کالا ربطی به بستهبندی شدن آن ندارد، بلکه به آن معنی است نظارت سازمان حمایت و تعزیرات بر روی آن محصول دوچندان میشود.
محصولات فلهای را نمیتوان از نظر کیفیت و کمیت ارزیابی کرد چرا که شناسنامه مشخصی ندارند.
اما محصول تولیدشده که دارای تاریخ تولید و انقضا، قیمت و… است به راحتی توسط سازمانهای مربوطه رصد میشود و هرگونه گرانفروشی و یا عدم تناسب مشخصات درج شده روی کالا قابل پیگیری است.
البته در یکی دو ماه گذشته بهدلیل واکنشهای احساسی صورت گرفت کلیه دستاوردهای صحیح صنعت غذا مورد تاخت و تاز قرار گرفت و سبب بروز مشکلات بسیاری شد.
به طور کلی اگر بخواهیم نگاهی به دستاوردهای صنعت غذا در سال کرونایی 99 داشته باشیم باید اذعان کنم که کرونا سبب شد تا نظم در صنعت غذای کشور حاکم شود کیفیتها افزایش یافته و روند تغذیه و اصول مصرفی خانوارهای ایرانی تغییر و مصرف غذاهای سالم و با کیفیت در اولویت قرار بگیرد.
البته با توجه به اینکه قدرت خرید مردم به نسبت سالهای قبل در این سال کاهش یافته بود ولی باز هم شاهد افزایش تقاضا برای خرید و مصرف محصولات سلامت محور با ارزش غذایی بالا بودیم.
صنعت غذای کشور طی دهها سال به پیشرفتهای خوبی رسیده و میتوان گفت به لحاظ کیفیت جایگاه قابل توجهی را به خود اختصاص داده اما آنگونه که باید در عرصه صادرات و برندسازی موفق نبوده چرا؟
صادرات صنعت غذای ایران نیازمند یک دستورالعمل پنجساله به همراه نظمدهی اصولی است.
اگر دستورالعملها مقطعی باشد و برای یک تا دو هفته و یا حتی 2 ماه اعمال شود ارزشی ندارد چرا که قدرت هرگونه برنامهریزی را از تولیدکننده سلب میکند. نباید به مترصد اینکه بازار داخل کشور به دلیل جولان دلالها و واسطهها ملتهب میشود با صدور بخشنامههای خلعالساعه صادرات یک محصول را متوقف کرد. بازارسازی برای برندهای ایرانی در عرصه بینالمللی با توجه به تمامی مشکلاتی که وجود دارد کار بسیار پرهزینه، وقتگیر و طاقتفرسایی است پس نمیتوان وقتی به سختی یک بازار صادراتی ایجاد میشود آن را با یک بخشنامه دو دستی تقدیم رقبا کرد.
ارزش دستورالعملها به طولانی بودن زمان اجرای آن است.
تولیدکنندگان در سالیان متمادی سعی کردهاند خودشان را با بخشنامهها و تصمیمهای ارگانهای متعدد و مسؤول در صنعت غذا وفق بدهند اما اینکه بخشنامهای برای دو هفته ابلاغ میشود و مدیر بعدی آن را نفی میکند و روی آن دستورالعمل جدیدی صادر میکنند واقعاً باعث سردرگمی و عدم برنامهریزی تولیدکنندگان میشود.
در رابطه با تحریمها نیز باید اشاره شود که در صنعت غذا تحریمی وجود ندارد و به طور کلی تحریمهای بینالمللی غذا و دارو را از سایر موارد منفک کرده است. اگر کشور در برههای از سال با مشکلات کمبود موادغذایی مواجه شد بهدلیل اتخاذ سیاستها و روشهای اشتباهی بود که در داخل کشور انجام شد. در هیچ کجای دنیا به هنگام خرید سویا، ذرت و سایر محصولات مورد نیاز وارداتی اشارهای به تحریمهای ایران نمیشود و مشکلی هم در زمینه واردات وجود ندارد لذا باید تلاش شود تا با جلوگیری از اتخاذ تصمیمهای هیجانی مشکلات تأمین مواد غذایی در کشور دوچندان نشود. مواد غذایی تابع عرضه و تقاضا است و اگر کارخانجات مشکلی در رابطه با تأمین مواد اولیه نداشته باشند با افزایش تولید و رونق بازار قیمتها نیز تعدیل و به ثبات میرسند.
چه ارزیابی از صنعت غذای ایران در قرن 1300 دارید و چه دورنمایی را برای این صنعت در سال 1400 متصور هستید؟
به شخصه آینده صنعت غذای ایران را روشن و رو به رشد میبینم، چرا که در طی 20 سال گذشته تنوع تولیدات و محصولات صنعت غذا بیشتر شده است. برای مثال صنایع تبدیلی تخم مرغ در کشور طی 20 سال گذشته راهاندازی شد که خوشبختانه با استقبال و اقبال عمومی نیز همراه بود.
خوشبختانه دورنمای این صنعت بسیار مثبت است اما در کنار این خوشبینی نباید از برندسازی، بازارسازی برای این صنعت غافل شد.