از ابتدای سال قیمت مرغ بنا به دلایل متعدد بالاتر از نرخ مصوب عرضه می شد که این امر با واکنش های متعدد مرغداران و مصرف کنندگان روبرو شد چرا که بنابر اذعان تولیدکنندگان، هر کیلو مرغ زنده با نرخ مصوب ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان در اختیار کشتارگاه ها قرار می گیرد که با این حساب تخلف و سودجویی در سایه کمبود نظارت از کشتار به بعد اتفاق می افتد.
بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که هر کیلو مرغ با نرخ ۳۳ تا ۳۸ هزار تومان، ران مرغ ۳۸ هزار تومان، فیله مرغ ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان و سینه ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان به فروش می رسد، این درحالی است که قطعه بندی مرغ در مغازه ها ممنوع است که متاسفانه سود بالای حاصل از قطعه بندی و نبود نظارت ها منجر به تخلف مغازه داران شده است.
آمارها حاکی از آن است که سرانه مصرف مرغ به سبب گرانی گوشت قرمز و ماهی نسبت به قبل افزایش یافته که با این وجود اثر کالای جایگرین منجر به برهم زدن تعادل میان عرضه و تقاضا شده است به طوریکه طی ماه های اخیر این موضوع در کنار کاهش وزن گیری و تلفات ناشی از فصل گرما و بی کیفیتی نهاده های دامی، بازار مرغ را بیش از پیش متشنج کرده است.
این پایان ماجرا نیست چرا که مسئولان برای بازگردان آرامش به بازار مرغ با اتخاذ سیاست واردات تخم مرغ نطفه دار، کاهش ۲۰ درصدی جوجه ریزی کمتر از ظرفیت و افزایش فاصله جوجه ریزی بدنبال کاهش قیمت جوجه و هزینه های تولید، همچنین افزایش عرضه مرغ در سطح بازار هستند که به نظر می رسد در ۲ ماه آتی با افزایش جوجه ریزی به مرز ۱۳۰ تا ۱۴۰ میلیون قطعه و افزایش عرضه روزانه مرغ در سطح کشور، قیمت مرغ در بازار به تعادل برسد. هر چند مرغداران اعمال سیاست اخیر را راهکار منطقی کنترل قیمت جوجه در بازار نمی دانند و همواره بر اصلاح قیمت مرغ به سبب افزایش هزینه های تولید اصرار می ورزند.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از علل گرانی مرغ در سطح بازار و تاثیر سیاست اخیر کاهش جوجه ریزی و واردات تخم مرغ نطفه دار بر آینده تولید و بازار مرغ با خبر شویم
۲ نرخی بودن قیمت مرغ علت اصلی تخلف از جوجه کشی تا توزیع به بازار
محمد یوسفی رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی ، با اشاره به علل گرانی مرغ در بازار اظهار کرد: علی رغم ضوابط و مقررات جدید برای بهبود وضعیت، روند بدتر می شود چرا که مشکلات باید ریشه ای و اساسی حل شود.
وی افزود: با وجود آنکه مرغ زنده با نرخ ۱۷ هزار و ۱۰۰ تونان توسط ماموران دولت تحویل گرفته می شود، کوچکترین خطایی نمی توانند داشته باشند و تنها ممکن است واحدهایی که برای جوجه ریزی از وزارت جهاد یا دامپزشکی نامه نگرفته باشند و به عبارتی سیستم دولتی را رها کردند.
یوسفی ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت تمام شده تولید، نرخ ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان برای مرغدار صرفه اقتصادی ندارد. از این رو زمانیکه قیمت ها دستوری باشد، مرغدار راه گریزی پیدا می کند.
رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی با اشاره به علل گرانی مرغ در بازار بیان کرد: از زمانیکه مرغ روانه کشتارگاه می شود تا بدست مصرف کننده برسد، بین ۳ تا ۴ توزیع کننده می‌چرخد که همین امر منجر به التهابات قیمت می شود که متاسفانه این موضوع رهاست.
وی با اشاره به اینکه قیمت های دستوری جوابگو نیست، گفت: زمانیکه قیمت دستوری است، از ابتدای خط تولید تا توزیع بدست مصرف کننده باید برمبنای نرخ مصوب باشد.
به گفته یوسفی، قیمت مصوبی که مسئولان پشت میز تعریف می کنند، صرفه اقتصادی ندارد چرا که مرغداران صدها قلم کالا را ۵۰ درصد بالاتر از قیمت مصوب خریداری می کنند که با این امکان استمرار تولید با نرخ مصوب وجود ندارد. از این رو اگر مسئولان خواهان قیمت گذاری دستوری هستند، دان، جوجه و حمل و نقل باید منطقی قیمت گذاری شود.
رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی با بیان اینکه قیمت مرغ باید تابع عرضه و تقاضا باشد، گفت: با افزایش تولید و برنامه ریزی مدون، کسی بدنبال تخلف نیست. اما تا زمانیکه قیمت در بازار مرغ ۲ نرخی باشد، تخلف در کنار آن از مسیر جوجه کشی، تخم مرغ نطفه دار تا عرضه بدست مصرف کننده وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه ۲۵ تا ۳۰ درصد مرغ مصرفی تهران در استان تامین می شود، بیان کرد: ۷۰ تا ۷۵ درصد مرغ مورد نیاز از سایر استان ها تامین می شود که زمانیکه استاندار می بیند قیمت مرغ در استان بالا می رود، بلافاصله اجازه ورود مرغ به تهران یا سایر شهرها را نمی دهند که در نتیجه این امر منجر به کمبود و گرانی در بازار تهران می شود که موضوع گرانی سایر استان ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
یوسفی از توزیع روزانه ۶ هزار تا ۶ هزار و ۵۰۰ تن مرغ خبر داد و گفت: سال گدشته روزانه ۶ تا ۷ هزار تن مرغ عرضه می شود که علت کاهش عرضه را می توان در عدم تامین دان به اندازه کافی با نرخ مصوب جست و جو کرد که در نتیجه مرغ تولیدی با وزن پایین تری عرضه می شود. به عنوان مثال سال گذشته مرغ با وزن ۲.۵ تا ۳ کیلو به کشتارگاه عرضه می شد، اما هم اکنون با وزن ۲ کیلو مرغ به کشتارگاه می رود که همین امر بر میزان عرضه تاثیر گذار است.
سرانه مصرف مرغ به ۳۲ کیلوگرم رسید
اسداله نژاد نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی ، از کاهش قیمت جوجه یکروزه در بازار خبر داد و گفت: بنابر سیاست گذاری اخیر واحدهای مرغداری مکلف به جوجه ریزی ۲۰ درصد کمتر از ظرفیت مجاز هستند که این امر در کنار افزایش فاصله جوجه ریزی به ۹۰ روز و توازن بین عرضه و تقاضا منجر به افت قیمت در بازار شده است.
وی افزود: قیمت کنونی هر قطعه جوجه یکروزه به ۷ هزار تومان کاهش یافته است، اما در مجموع سیاست گذاری اخیر راهکار منطقی برای کاهش قیمت جوجخ نیست چرا که هزینه مازاد بر دوش تولیدکنندگان می گذارد، در حالیکه عرضه جوجه از طریق سامانه بازارگاه راه حل مناسب تعدیل قیمت در بازار است.
اسداله نژاد با اشاره به تاثیر واردات تخم مرغ نطفه دار بر بازار جوجه بیان کرد: با توجه به کاهش جوجه ریزی گوشتی در سطح کشور و افزایش سرانه مصرف، واردات تخم مرغ نطفه دار می تواند تاثیر بر بازار بگذارد، اما حداقل ۲ ماه زمان می برد تا پس از تبدیل به جوجه اثر خود را بر بازار بگذارد.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی با تاکید بر اصلاح قیمت مصوب مرغ بیان کرد: علی رغم افزایش قیمت مولفه های تولید بخشی توسط دولت و بخشی بازار، اما قیمت مصوب تغییری نداشته است که انتظار می رود ظرف یک ماه آینده قیمت مصوب مرغ و جوجه یکروزه اصلاح شود، در غیراین صورت استمرار تولید دچار چالش می شود.
وی از افزایش سرانه مصرف مرغ خبر داد و گفت: از نظر بنده با افزایش قیمت گوشت و سایر محصولات پروتئینی، سرانه مصرف گوشت مرغ به بیش از ۳۲ کیلوگرم رسیده است که با این وجود جوجه ریزی ماهانه ۱۳۰ میلیون قطعه نیاز بازار را می تواند به طور صد درصد تامین کند.
به گفته اسداله نژاد، در شرایط فعلی تولید داخل برای جوجه گوشتی به گونه ای است که نمی تواند به ۱۳۰ میلیون قطعه در ماه های آتی برسد که با این وجود در عرضه کمبود خواهیم داشت.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی ادامه داد: بنابر سرانه مصرف بیش از ۳۲ کیلو گوشت مرغ در کشور، روزانه حدود ۷ هزار تن مرغ در سطح کشور باید عرضه شود، هر چند مرکز آمار هنوز به طور رسمی افزایش سرانه مصرف را اعلام نکرده است.
قیمت منطقی هر کیلو مرغ گرم در کشور را ۳۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: توزیع با نرخ بالاتر ناشی از سودجویی عوامل واسطه بعد کشتار است که با توجه به دیدگاه وزیر جهاد امیدواریم شرایط تولید بهبود یابد تا قیمت مرغ در سطح بازار تعدیل شود.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه اقتصاد دستور پذیر نیست، بیان کرد: با اقتصاد دستوری نمی توان قیمت کالا و اقلام را مهار و کنترل کرد که با این وجود سیاست آزادسازی باید در پیش گرفته شود تا بر مبنای عرضه و تقاضا قیمت گذاری صورت گیرد و در مقابل به دهک های هدف یارانه مستقیم پرداخت شود.
واردات تخم مرغ نطفه دار، بازار مرغ را به تعادل می رساند
محمد علی کمالی سروستانی مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی از کاهش قیمت جوجه یکروزه خبر داد و گفت: قیمت کنونی هر قطعه جوجه یکروزه از ۱۲ هزار تومان به ۷ تا ۷ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافت که امیدواریم با استمرار روند کاهشی، قیمت جوجه به نرخ منطقی خود برسد.
وی افزود: تقاضا برای جوجه ریزی از میزان تولید بالاتر بود، به همین خاطر طی مذاکراتی با معاونت امور دام، ابلاغیه ای با نظر خبرگان بخش و اتحادیه ها تهیه شد که بر اساس آن مدیریت تقاضا را انجام دادیم.
مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه واردات تخم مرغ نطفه دار در حال انجام است، گفت: اگر واردات از طریق تشکل ها بین مرغداران توزیع شود و به دست تولیدکننده واقعی برسد، این موضوع بر قیمت اثر خواهد گذاشت.
وی ادامه داد: برخی مزارع مرغ مادر برای سیکل تولید، مرغ خود را تولک بردند که امیدواریم با مجموعه این اقدامات تولید جوجه یکروزه افزایش یابد تا قیمت به سطح منطقی خود برسد.
مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به تاثیر خنک شدن هوا بر تولید بیان کرد: با خنک شدن هوا، گله ها آمادگی وزن‌گیری بهتری دارند که با تامین به موقع نهاده و اصلاح مرغ با وزن مناسب شاهد روند متعادل در قیمت خواهیم بود.
کمالی سروستانی با اشاره به اینکه جوجه نباید بیش از ۱۱ درصد هزینه تولید را به خود اختصاص دهد، بیان کرد: در مواقعی که قیمت جوجه به ۱۲ هزار تومان می رسد، بیش از ۲۰ درصد هزینه تمام شده را تشکیل می دهد که این امر تاثیر بسزایی در گوشت مرغ دارد و به عبارت دیگر در هر کیلو گوشت مرغ ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار تومان تاثیر گذار است.
مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به دیگر راهکارهای ساماندهی جوجه یکروزه گفت: با خرید و فروش جوجه در قالب سامانه سماصط این آمادگی وجود دارد که مردم و تولیدکننده به حقوق خود برسند.
وی با اشاره به اینکه کمبود چندانی در عرضه روزانه مرغ در سطح بازار وجود ندارد، بیان کرد: در شبکه توزیع مشکلاتی وجود دارد که یکی از علل مشکلات شبکه توزیع را می توان قیمت گذاری ناعادلانه اعلام کرد چرا که با گذشت ۶ ماه از اعلام نرخ مصوب و افزایش هزینه های تولید، قیمت مصوب تغییری نکرده است.
کمالی سروستانی از توزیع روزانه ۱۱۰۰ تن مرغ گرم و منجمد در تهران خبر داد و گفت: روزانه ۶ تا ۷ هزار تن مرغ در سطح کشور عرضه می شود.
مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی در پایان تصریح کرد: در مهرماه تولید نسبت به شهریور تفاوت چندانی ندارد و طبق روال گذشته در مهر به دلیل تامین نیاز مدارس، تقاضای چندانی در بازار وجود ندارد.