6 انتظار تولیدکنندگان آب‌های بسته‌بندی از دولت

آنچه خواندید بخشی از صحبت‌های پیمان فروهر، دبیر انجمن آب‌های معدنی و آشامیدنی است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

 

صنعت آب‌های معدنی و آشامیدنی در سال 1400 تمام تلاش خود را معطوف کرد تا افزایش قیمت نداشته باشد و بنابراین تا تیرماه صبوری کردیم، اما از تیرماه به‌دلیل تورم تحمیل شده به تولید و شرایط اقتصادی کشور و افزایش بهای مؤلفه‌های اثرگذار در قیمت تمام شده ناچار شدیم تا افزایش قیمت را در تیرماه اعمال کنیم.

یک دلیل که فعالان صنعت آب‌ معدنی هیچ علاقه‌ای به افزایش قیمت ندارند، این است که هیچ بخش تولیدی صنایع غذایی رقیب قدرتمندی مثل آب شرب شهری را ندارد، چرا که در 95 درصد جغرافیای کشور مردم شیر آبی را در منزل دارند که نیاز به آب شرب آنها را مرتفع می‌کند و می‌توانند نسبت به آن مستقل باشند.

در حقیقت فعالان صنعت آب معدنی با هر بار افزایش قیمت، بخش عمده‌ای از مصرف‌کنندگانشان را از دست می‌دهند، به‌ویژه این‌که معیشت مردم در سال‌های اخیر دستخوش مشکلات بسیار شده است. به‌ویژه این‌که نگاه ما در تولید محصولات هیچ‌گاه فقط به یک دهک 4 تا 5 درصدی پردرآمد جامعه نیست، چون همیشه این دهک وجود داشته است. بنابراین رمز توسعه صنعت ما در گروی جذب طبقه متوسط جامعه است که متأسفانه طبقه متوسط شدیداً تحت تأثیر تورم تحمیلی قرار گرفته است و می‌دانیم با هر افزایش قیمت، مخاطبان اصلی‌مان را از دست می‌دهیم.

 

نکته بعدی این‌که ما در ابتدای هر سال افزایش قیمت‌ها را اعمال می‌کردیم که مصادف با رونق فصلی محصول ماست.

این‌که امسال تا تیرماه افزایش قیمت را اعمال نکردیم، به این خاطر بود که رغبتی به افزایش قیمت نداشتیم.

پس از ورود به 6 ماهه دوم، اجرای این طرح به مثابه دستورالعمل جدید، شیرازه صنعت را هدف گرفت. متأسفانه بدون هیچ زمینه‌ای به ما اعلام شد و مثل همه سال‌ها به شهادت سازمان حمایت نخستین تشکلی بودیم که با تمام توان سعی کردیم که بتوانیم این طرح را به‌خوبی اجرایی کنیم، کما این‌که اینکار را هم کردیم و نخستین انجمنی بودیم که در کنار دو سه انجمن دیگر نظیر نوشابه و ماءالشعیر تمکین کردیم.

البته طرح، طرحی جدید بود و به اعتقاد من شاکله طرح بسیار مطلوب است، اما می‌توانست با مقدمات و کارهای کارشناسی بیشتر و ایجاد اتاق فکر با تشکل‌های بخش خصوصی انجام شود، اما مهم این است که ما پای این طرح ایستاده‌ایم. اعتقاد دارم اگر این طرح به‌درستی اجرا و ایرادهای طرح مشخص و رفع شود و در کنار این موارد بتوانیم صبوری کنیم، در نهایت ثمره اجرای این طرح نصیب مخاطبان اصلی آن یعنی مصرف‌کننده و واحدهای تولیدی خواهد شد.

در واقع با اجرای صحیح این طرح، حلقه‌های پس از تولید که سهم بیشتری عایدشان می‌شد سهم معقول‌تری می‌گیرند.

البته این طرح چون به‌صورت کارشناسی شده اجرایی نشده، طبیعی است که نابسامانی‌هایی ایجاد کرده است و روی فروش صنعت ما نیز تأثیر منفی گذاشته است، ولی به‌نظر می‌رسد به مرور این طرح در حال جا افتادن باشد.

خوشبختانه با تلاش‌های گسترده انجمن، سازمان حمایت متقاعد شد تا ضرایب پخش آب‌های معدنی و آشامیدنی را به‌دلیل شرایط و ویژگی‌ خاصی که دارد تغییر دهند، اگرچه هنوز هم جای کار دارد، اما سازمان حمایت قبول کرد که ضرایب توزیع آب معدنی را به همراه صنعت نمک به 14 درصد برساند و از آن مهمتر این‌که ضرایب را یکسان و سراسری کردند که به نظر من دستاورد مهمی تلقی می‌شود.

 

متأسفانه در سال 1400 کلیه مشکلات ساختاری تولید در کشور پابرجا بود. در سال‌های گذشته همیشه خواستار تأمین مالی بخش تولید بوده‌ایم، از عدم همراهی بانک‌ها و نرخ بالای تسهیلات گلایه داشتیم که مشکلی پابرجاست. حدود دو دهه است که پیشنهاد ددادیم تا اساساً مالیات بر ارزش افزوده صنعت غذا لغو شود، چرا که کاملاً اثر مستقیم بر سفره مردم دارد و می‌تواند ضریب امنیت غذایی را افزایش دهد.

 

متأسفانه هنوز هم مشکلات این بخش پابرجاست و از آنجایی‌که بیش از 50 درصد قیمت‌ تمام‌شده این صنعت وابسته به این مواد اولیه است، متأسفانه همواره صعودی است و به نظر می‌رسد نوع قیمت‌گذاری‌اش توجیه منطقی ندارد، چرا که این محصول 100 درصد تولید داخلی است و از هیچ مؤلفه‌ای اثرپذیر نیست.

از سوی دیگر سیاست قیمت‌گذاری در بورس هم سقف ندارد که این مسأله هم توجیهی ندارد و شایسته است سقف رقابتی برای این صنعت هم لحاظ شود. متأسفانه قیمت PET در کشور ما همیشه صعودی بوده است. نکته جالب توجه این‌که از زمان اجرای طرح شفاف‌سازی قیمت‌ها، شاهد افزایش 20 تا 30 درصدی قیمت PET هستیم.

در حقیقت یکی از مشکلات طرح شفاف‌سازی قیمت‌ها این است که وقتی قیمت مواداولیه و هزینه‌های تولید مرتباً در نوسان است و تفاوتی هم نمی‌کند که با ارز ارتباط داشته باشد و یا مسایل داخلی، همواره رو به صعود است.

به‌راستی تولیدکننده تا چه میزان باید تحمل کند و قیمت تولیدکننده را چگونه باید محاسبه کند که فقط 30 درصد افزایش قیمت PET را در سه‌ماه گذشته را جبران کند.

بنابراین همیشه انتظار داریم وزارت صمت و سازمان حمایت نظارت بیشتری روی قیمت‌گذاری PET داشته باشند.

البته طبیعی است در صنعت ما نظیر همه صنایع، اثر تحریم‌ها موجب افزایش هزینه‌های تولید شده است.

وقتی قطعه‌ای را بخواهیم وارد کنیم بدیهی است که با هزینه‌های مضاعفی برای دور زدن تحریم‌ها مواجه خواهیم شد.

 

یک تفاهمنامه علمی با انستیتو تغذیه و تحقیقات صنایع غذایی در سال 1400 منعقد کردیم که درخصوص آنالیز فیزیکی و شیمیایی صنعت آب معدنی و آشامیدنی و بررسی ترکیبات موجود و انطباق با استانداردها می‌باشد.

تلاش در راستای ارتقای سطح علمی اعضا از طریق برگزاری کلاس‌های آموزشی در حوزه کنترل کیفیت از جمله دیگر اقدامات است که انجمن رأساً ورود کرد و به واحدهای تولیدی مدرس اعزام و گواهینامه‌هایی اعطا شد.

 

از دولت انتظار نظارت بر عوامل تأثیرگذار بر قیمت تمام شده تولید، تأمین نقدینگی موردنیاز تولید از سوی سیستم بانکی با میزان سود منطقی نظیر کشورهای همسایه، حذف تضامین متعدد از صاحبان صنایع، نظارت بر قیمت‌گذاری PET ‌، کمک به فرهنگ‌سازی مصرف آب‌های بسته‌بندی به‌عنوان یک محصولات سلامت محور، جلوگیری از موازی‌کاری ارگان‌های نظارتی نظیر استاندارد و سازمان غذا و دارو که برای واحدهای تولیدی هزینه‌بر می‌شود، ممانعت از افزایش چندباره قیمت‌های حمل و نقل که در صنعت ما با توجه به مختصات تولیدات نقش به سزایی ایفا می‌کند، داریم.