وضعیت صنعت آرد در ‌هاله‌ای از ابهام

صنعت آرد کشور در وضعیت خوبی قرار ندارد. سال گذشته بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار که حاصل یک کار مطالعه شده بود، به منظور جبران هزینه‌های آسیابانی، قیمت سبوس آزاد شد تا کارخانجات، سبوس را به قیمت آزاد به فروش برسانند. آرد تولیدی کارخانجات با قیمت ثابت و بدون تغییر از سال 1393 به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود؛ بنابراین مقرر گردید جهت جبران هزینه‌های اضافه شده از طریق فروش سبوس به قیمت آزاد، این نقصان برطرف گردد، اما با تغییر دولت وزیرجهاد کشاورزی، دستور ابطال مصوبه ستاد تنظیم بازار در مورد سبوس را صادر و وعده‌هایی مبنی بر پرداخت مطالبات سال 99 ظرف 2 هفته و پرداخت سریع هزینه‌های جبرانی سال 1400 را در قالب مصوبه شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی ابلاغ نمودند که صد البته مانند همه وعده‌های وزارت جهاد کشاورزی عملیاتی نشد.

در وضعیت کنونی، دولت قیمت خرید تضمینی گندم را به 115 هزار ریال افزایش داده که با هزینه‌های تبعی احتمالاً قیمت تمام شده 120 هزار ریال در هر کیلوگرم خواهد بود، اما وضعیت صنعت آرد و نحوه عملکرد آن در سال 1401 در‌ هاله‌ای از ابهام به‌سر می‌برد، هیچ‌کس پاسخگو نیست و تصمیمات بدون مشورت با بخش خصوصی در اختیار مدیرانی است که نشان داده‌اند تجربه لازم در این خصوص را به‌هیچ‌وجه دارا نیستند و از مشورت با دست‌اندرکاران این حوزه نیز به‌شدت دریغ می‌ورزند. به هر جهت، صنعت آرد کشور به‌دلیل بی‌برنامگی و سردرگمی مسئولان، هیچ چیزی درباره آینده خود نمی‌داند ضمن آن‌که به‌دلیل تأخیر در پرداخت هزینه‌های جبرانی سال 1400 در وضعیت نامطلوب مالی نیز قرار دارد.

 

آرد کشور از لحاظ کیفی در وضعیت خوبی به‌سر می‌برد البته هیچ‌کس از واردات گندم خوشحال نیست و این‌که کشور در زمینه گندم خودکفا نیست و مجبور به واردات هستیم، خبر خوبی نیست، اما از یک نظر که کیفیت گندم وارداتی در حد مطلوب است و به‌همین دلیل، کیفیت آرد به صورت پایدار در وضعیت خوبی قرار دارد، موجب خوشحالی و رضایت مصرف‌کنندگان است.

الزامات کانون صنعت آرد کشور برای بالابردن کیفیت آرد چه بوده است؟

بالا رفتن کیفیت آرد کشور، یک پروسه زمان بَر است؛ یعنی یک شبه نمی‌توان کیفیت آرد را که به عوامل مختلف بستگی دارد تغییر داد؛ تکنولوژی مناسب، نیروی کار آموزش دیده و کاربلد، مواد اولیه مناسب، 3 عنصر اصلی و کلیدی تولید آرد مرغوب هستند. در این زمینه، عوامل دیگری نیز دخالت دارند که مهمترین آنها رقابت است که به‌واسطه انحصار حاکم بر زنجیره گندم، آرد و نان به‌طور کلی از بین رفته است.

در زمینه تکنولوژی و آموزش کانون برای سال‌های گذشته، اقدامات بسیار مطلوبی انجام داده و کارخانجات را ترغیب به استفاده از بهترین تکنولوژی است و با برگزاری کلاس‌های آموزشی و ترغیب آسیابانان به شرکت در مجامع مهم بین‌المللی آسیابانی و آشنایی با نقطه نظرات آسیابانان دیگر کشورها و آشنایی با تکنولوژی‌های روز دنیا، وضعیتی فراهم شده است که اکنون کارخانجات آرد‌سازی ایران از نظر سطح تکنولوژی در میان کشورهای با وضعیت مطلوب قرار دارند.

از طرفی آرد، تنها محصول در زنجیره گندم، آرد و نان می‌باشد که استاندارد آن اجباری است و این مطلب، تولید‌کننده را وادار می‌کند که در کار خود، دقت‌های لازم و ضروری را از نظر دور ندارد. در تدوین استاندارد‌ها نیز کانون با دخالت‌های به موقع و ضروری، به‌گونه‌ای عمل نموده است که کارخانجات آرد نیز ملزم به رعایت استانداردهای اجباری باشند.

 

 

با توجه به شروع کار آقای راد در شرکت بازرگانی دولتی، نباید در ابتدای کار انتظار زیادی داشته باشیم؛ اما بر اساس صحبت‌های به عمل آمده با ایشان و جلساتی که با حضورشان برگزار شده مشخص است که بر انجام اصولی کارها در این حوزه اصرار می‌ورزند و کانون صنایع آرد ایران نیز همکاری و هماهنگی در این‌ حوزه را مثل همیشه وظیفه خود می‌داند تا با کمک یکدیگر بر صنعت آرد و نان کشور، لطمه‌ای وارد نشود.

از طرفی، اتحاد و همکاری بین بخش دولتی و خصوصی با تعویض یک مدیر از بین نمی‌رود و کانون صنایع آرد ایران، تعامل قوی با بدنه شرکت بازرگانی دولتی دارد. در هر صورت، تمامی کارخانه‌ها در استان‌ها با مدیران غله، استانداری، شوراهای آرد و نان استانی مرتبط هستند کار خود را به نحو احسن انجام می‌دهند.

برخورداری از اطلاعات در هر زمینه‌ای، یک مزیت برای به پیشبرد کارها محسوب می‌شود و عدم برخورداری از اطلاعات، یک نقیصه به حساب می‌آید. پیش‌تر، آسیابان‌ها در کنفرانس‌های بین‌المللی شرکت می‌کردند و از نقطه نظر آسیابان‌های سایر کشورها، اطلاع یافته و وضعیت گندم و آرد در سایر کشورها را بررسی می‌کردند، اما از زمان آغاز تحریم‌ها، ارسال وجوه مربوط به ثبت‌نام و شرکت در این کنفرانس‌ها با مشکل مواجه شد و به نحوی مانع از حضور ایران در این کنفرانس‌ها شدند. به‌همین دلیل در راستای بهره‌مندی آسیابان‌های داخلی و صاحبان صنایع روغن و تجار و واردکنندگان غلات و دانه‌های روغنی از اطلاعات روز دنیا، مصمم شدیم که یک کنفرانس بین‌المللی در این حوزه برگزار کنیم.

دور نخست این کنفرانس در نوع خود خوب بود؛ به طوری که با استقبال کشورهای خارجی همراه شد و 400 شرکت کننده داخلی و حدود 90 شرکت کننده خارجی نیز حضور پیدا کردند.

به دلیل شیوع ویروس کرونا، دور دوم همایش ایران گرین برگزار نشد، اما کتابی از مجموعه مقالات داخلی و خارجی در ارتباط با غلات و دانه‌های روغنی و صنایع وابسته به چاپ رسید.

دور دوم این کنفرانس به صورت حضوری در تاریخ 20 و 21 اردیبهشت‌ماه 1401 برگزار می‌شود. تاکنون نزدیک به 76 شرکت‌کننده خارجی برای حضور در این همایش، اعلام آمادگی کرده و 250 نفر شرکت کننده داخلی هم تاکنون در این همایش ثبت‌نام کردند.وضعیت غلات و دانه‌های روغنی، تازه‌های تکنولوژی آسیابانی و دانه‌های روغنی، وضعیت استاندارد، تجارت، حمل و نقل و لجستیک، مسائل حقوقی و بانکی و… از جمله موضوعاتی است که درباره آن‌ها مقاله تهیه شده است و در این همایش، خواهد شد.

نکته مهم درباره برگزاری این کنفرانس، آن است که حضور جمعی از فعالان صنعت آرد و دانه‌های روغنی و حضور شرکت‌کنندگان خارجی، منجر به تبادل نظرات و دیدگاه‌ها شده و حاصل آن، شبکه وسیع‌تری از اطلاعات خواهد بود.

 

با توجه به شرایط بیماری کرونا و پابرجابودن اثرات این بیماری، اغلب مقالات در این همایش، داخلی خواهد بود، اما مقالاتی در سطح بین‌المللی نیز به هیأت علمی کنفرانس ارسال شده که پس از بحث و بررسی هیات علمی مقرر شده است که تعداد چهار یا پنج پنل به‌صورت بحث و سؤال جواب در زمینه‌های مرتبط برگزار گردد و سخنرانی‌های کلیدی در زمینه تجارت با اورآسیا و صنعت جهانی غلات و دانه‌های روغنی، اثرات کووید بر تجارت جهانی غلات و دانه‌های روغنی و مقالات جذاب دیگری در طی دوره برگزاری ارائه خواهد شد.