پایگاه خبری «د نیو ریجن» نوشت در پی بحران آب و کاهش تولید گندم در منطقه، دولت عراق اعلام کرد که در حال حاضر با درخواست ایران برای واردات گندم موافقت نخواهد کرد. «حیدر الکراوی»، رئیس شرکت عمومی تجارت غلات عراق، گفت: «در نشستی با طرف ایرانی موضوع بررسی شد، اما به دلیل محدودیت منابع آبی و کاهش سطح زیر کشت گندم، تصمیم گرفته شد صادرات گندم فعلاً انجام نشود.» به گفته او، وضعیت آبی عراق اجازه گسترش اراضی کشاورزی را نمی‌دهد و در نتیجه، صادرات غلات تا اطلاع ثانوی متوقف خواهد بود.
این تصمیم در حالی اتخاذ می‌شود که ایران نیز در سال جاری خودکفایی در تولید گندم را از دست داده است. گزارش‌های رسمی از وزارت جهاد کشاورزی نشان می‌دهد تولید گندم کشور به دلیل کاهش بارندگی، افت سطح آب‌های زیرزمینی و کمبود سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی، کاهش چشمگیری داشته است. برآوردها حاکی است که ایران برای جبران نیاز داخلی، ناچار به واردات چند میلیون تُن گندم خواهد شد. از همین رو، تلاش برای واردات از عراق بخشی از برنامه تأمین اضطراری ذخایر غله کشور بود که با مخالفت بغداد روبه‌رو شد.
کارشناسان اقتصادی و امنیت غذایی می‌گویند از دست دادن خودکفایی در کالاهای اساسی مانند گندم، می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای اقتصاد و امنیت ملی داشته باشد. گندم نه‌تنها پایه اصلی نان و بسیاری از محصولات غذایی است، بلکه نقش راهبردی در ثبات قیمتی و رفاه عمومی جامعه دارد. در سال‌های گذشته، خودکفایی در تولید گندم به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بخش کشاورزی ایران معرفی می‌شد؛ اما شرایط اقلیمی و مشکلات مدیریتی، این دستاورد را با چالش جدی روبه‌رو کرده است.
کارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم وابستگی به واردات در شرایط تحریم یا نوسانات بازار جهانی، می‌تواند تأمین مواد غذایی را با ریسک بیشتری مواجه کند. از همین رو، بازگشت به مسیر خودکفایی و سرمایه‌گذاری در بهره‌وری آب و خاک، از دید بسیاری از تحلیلگران، ضرورتی فوری برای ایران به شمار می‌رود.