دکتر پژمان شیرمردی معاون سازمان انرژی اتمی و مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوها درمورد فناوری محفظههای خلاء با مجله علمی «روزنه» رادیو گفت وگو مصاحبه تلفنی کرد.
شیرمردی شتاب گرها را از تجهیزات مهم و پرکاربرد در حوزه هستهای معرفی کرد و گفت: شتاب دهندههای ذرات، تجهیزاتی هستند که با شتاب دهی و انرژی دادن به ذرات باردار مانند الکترونها و ذرات سنگین تر یونیک باعث انرژی گرفتن این ذرات شده و پس از برخورد با مواد مختلف فرآیند و هدف مورد نظر ما را محقق میکنند.
وی افزود: ما برای انرژی دادن به این ذرات نیازمند یک محفظه خلاء هستیم. این محفظهی خلأ، فضایی را ایجاد میکند تا الکترون و یا هر ذره دیگر حرکت کند و کمترین واکنش را با مولکولهای هوا داشته باشد تا بتوانیم هدف اصلیمان را از آن دریافت کنیم.
معاون سازمان انرژی اتمی اظهارکرد: یکی از کاربردهای مهم این شتاب گرها استفاده در حوزه پرتودهی تجهیزات پزشکی و پرتودهی محصولات کشاورزی است.
وی در توضیح بیشتر گفت: تجهیزات پزشکی یکبار مصرف به ویژه تجهیزاتی که در بدن قرار میگیرند مانند ایمپلنتها از حساسیت بالایی برخوردارند و نیاز است که استریل شوند. روشهای مختلفی هم برای استریل وجود دارد مانند روشهای شیمیایی و گرمادهی اما بهترین روشی که سرعت و ضریب ایمنی بالایی دارد استفاده از پرتوهاست.
شیرمردی افزود: این پرتو وقتی به تجهیز و ظرف آزمایشگاهی و یا ایمپلنت برخورد میکند آن را استریل میکند و بنابراین میتوان یک محصول سالم را در بدن کاشت.
وی افزایش انبارمانی در بخش کشاورزی را نیز به عنوان یکی دیگر از کاربردهای شتاب گر برشمرد و اضافه کرد: یکی دیگر از کاربردهای شتاب دهندههای الکترون دارای محفظهی خلاء استفاده در حوزه کشاورزی و مواد غذایی است. پرتو الکترون تولید شده و شتاب داده شده توسط این دستگاهها در برخورد با میکروارگانیزمها و حشرات در محصولات کشاورزی آنها را از بین میبرد و ماندگاری محصول را نیز افزایش میدهد.
معاون سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه دستگاه و تجهیزات پرتو الکترون در صنایع پلیمر نیز کاربرد دارد و در حوزه فرآوری و بالا بردن مقاومت پلیمرها استفاده میشود افزود: در حوزه ساخت شتاب دهندهها که نیاز قطعی کشور است شرکتهای دانش بنیان مختلفی وجود دارند و تحقیقات مختلفی نیز در این حوزه انجام میشود.