سعدالله زارعی، کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار جهان خبرگزاری آنا، در خصوص مهم‌ترین موانع موجود در رشد و افزایش مبادلات تجاری ایران و عراق،گفت: روابط اقتصادی ایران و عراق در دوره اخیر، تقریباً یک سابقه ۱۷ ساله دارد و در طول این دوران ما یک رابطه اقتصادی با ثباتی با عراق داشتیم.
وی افزود: علاقه‌ی مقامات ایران و عراق، ظرفیت‌های دو کشور و نیاز‌هایی که وجود داشته، اقتضا می‌کرده که روابط ایران و عراق به دو سه برابر سطح کنونی افزایش پیدا کند.
این کارشناس ارشد منطقه دلایل این مسئله را در سه موضوع قابل بررسی دانست.
زارعی موضوع اول را بحث رقابت عنوان کرد و گفت: برای مبادلات کالا به عراق، رقابتی در سطح منطقه وجود دارد؛ کشور‌هایی مثل ترکیه، ایران و بعضی از دولت‌های عربی در این موضوع باهم رقیب هستند.
وی افزود: در اینجا کشوری که در صادرات بتواند خودش را با شرایط عراق تطبیق دهد و از نظر اقتصادی کالاهایش ارزان‌تر از رقبایش باشد، طبیعتاً در این صحنه برنده است و موضوع صادرات کالاها، چون جنبه مصرفی پیدا می‌کند، دیگر در چار چوب نزاع‌های دولتی نمی‌گنجد.
کارشناس مسائل منطقه تاکید کرد: یک تاجر یا فروشنده در عراق کالایی را می‌خرد که کیفیت بهتر و قیمت پایین‌تر داشته باشد، این یک موضوع مهم است که ما تا چه حد توانسته‌ایم در بسته‌بندی‌ها و استاندارد‌ها بخصوص در قیمت تمام شده کالاها برگ برنده را در اختیار داشته باشیم.
زارعی در موضوع دوم به ظرفیت محدود دولت، برای ورود اقتصادی به فضای عراق اشاره و تصریح کرد: دولت در این زمینه محدودیت دارد و تا یک حدی از سرمایه گذاری را می‌تواند انجام دهد.
وی با تاکید بر اینکه این موضوع بیشتر نیازمند تحرک و تدارک بخش خصوصی ایران است، اظهار کرد: بخش خصوصی در صورتی می‌تواند در کشوری مثل عراق وارد شود و کالاهایش را بفروشد و بعد سودش را به کشور برگرداند که این مراودات از سوی نهاد دولتی یعنی بانک‌ها مورد تضمین و پشتیبانی قرار بگیرد.
کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: یعنی باید به تاجر ایرانی اطمینان داده شود که ما نمی‌گذاریم شما در این معامله ورشکست شوی و اگر دچار آسیب شدی ما آسیب شما را جبران می‌کنیم. این کاری است که همه در دنیا می‌کنند، یعنی دولت‌ها بخش خصوصی‌شان را از طریق شبکه رسمی مالی حمایت می‌کنند، این کار در ایران صورت نگرفته است.
زارعی گفت: سومین نکته در این بحث این است که ما ظرفیت‌های تولیدمان در داخل، از نظر کیفی سازی، استانداردسازی و گارانتی دادن، باید در یک وضعیت قابل قبول باشد، اما الان فضای تولیدات کشورمان با این مسئله فاصله دارد،از این رو کالای ایرانی در خارج از کشور معمولاً با افت توجه مواجه می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سفارتخانه ایران در بغداد باید در بازاریابی بخش خصوصی، تنظیم ارتباطات و هم در رفع اختلافات کمک کند و اگر ایران در این سه حوزه بخواهد کار کند، طبیعتا می‌توانیم یک جهش صادراتی را به عراق داشته باشیم.