امروز میز اقتصاد به بررسی تخصیص ارز به کالاهای اساسی با حضور علایی مقدم معاون برنامه ریزی اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی،سروی کارشناس اقتصاد کشاورزی اندیشکده اقتصاد مقاومتی،تاجیک معاون اداره تخصیص ارز بانک مرکزی بحث و بررسی شد.
سوال: چقدر ارز به کالا های اساسی اختصاص دارد؟
تاجیک: همواره یکی از دغدغه های بانک مرکزی تامین ارز برای کالا های اساسی بوده است. اگر اجازه بدهید جزئیات را من در برنامه عرض نکنم اما همیشه سعی شده است ما ارزهای با کیفیت را در خدمت واردکنندگان کالا های اساسی قرار دهیم تا در این رابطه دچار مشکل نشویم.
سوال :علت محقق نشدن خود کفایی چیست؟
علایی مقدم: کشور ما یک کشور خشک و نیم خشک است و منابع آب محدودی داریم و کشاورزی و تولید محصولات کشاورزی وابسته به متغیر ها و حوادث و سوانح غیر مترقبه است.
۸۵ درصد میانگین حدود ۱۵ کالای اساسی فرآوری شده و فرآوری نشده است. ما درصد وابستگی مان در بحث گندم ۴۵ درصد و در جو حدود ۵۰ درصد در ذرت حدود ۹۰ درصد وابستگی داریم و در روغن حدود ۸۵ درصد وابستگی داریم. اجرای صحیح الگوی کشت روشی است که باعث بهبود وضعیت تولید در فضای باز خواهد شد. ما در کویت قرمز حدود صد و یک درصد و در صید ماهی و باغبانی حدود صد و دو درصد حرکت به سمت تحقق این برنامه داشته ایم. ما حدود هشتاد و پنج درصد در پانزده کالای اساسی به خودکفایی رسیده ایم.
سوال: چقدر این آمار حقیقت دارد؟
سروی: ما بخش اقلیم و نوسانات آب و هوایی داریم و کشاورزان ممکن است با مشکل مواجه شوند. برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی از آن گرفته شد. از سال ۹۷ سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی اتفاق افتاد و واردات به صرفه می شد و بازار به سمت واردات تمایل بیشتری داشت و کشاورزان ما از تولید گندم صرف نظر کردند و به سمت تولیدات آب بر تر رفتند. ما در نهاده های دامی بسیار محصول داریم که ریسک تولیدی آن ها پذیرفته نشده است.
سوال :نظر شما چیست؟
علایی مقدم: در بحث گندم و دانه های روغنی و سویا و جو ما هنوز وابستگی داریم و این وابستگی عدد بالایی دارد. دارنده محصول که عرض کردم هشتاد و پنج درصد تحقق برنامه است. برای این خود کفایی ما باید جذابیت و مطلوبیت ایجاد کنیم. اجرای الگوی کشت یک سیاست چند بخشی است و سازمان برنامه بودجه بانک مرکزی و بانک های عامل و دستگاه های حکومتی باید همراهی داشته باشند. ما آمدیم نهاده ها را به صورت مدت دار به بخش کشاورزی دادیم . افزایش خرید گندم یکی از شاخصه های تحقق طرح ما است. ما باید بتوانیم در محیط باز محصولات مان را کشت کنیم.
وزارت جهاد کشاورزی به واسطه افزایش سرانه مصرف و افزایش جمعیت کشور،ما اتباع بیگانه را هم در کشورمان داریم ، اما در برنامه ریزی ما لحاظ نمی‌شوند وقتی ما می‌خواهیم است افراد را هم تامین کنیم این تکنیک را وزارت های مرتبط می‌دانند.
سوال: نظر شما چیست؟
سروی: شرایط ما اکنون مطلوب نیست و واردات ما ممکن است با مشکل مواجه شود و فرآیند ارزی نیاز است. با بانک های ارزی سایر کشورها هماهنگی پیدا کند. دولت وقت توانسته است هماهنگی ها را در سال های گذشته انجام دهد. وزارت جهاد کشاورزی نتوانستند بند های مربوط به خودشان را انجام دهند. وارد نکردن نهاده های دامی باعث شد که ما نتوانیم شرایط را تامین کنیم و بالا رفتن قیمت نهاده های دامی را داشته باشیم.
تاجیک: بخشی از موضوعات محرمانه است اما ما واردات را با تمام شرایط موجود انجام دادیم، اما تا موانع برطرف نشود خیلی امکان تنوع وجود ندارد. ما حدود ۲۵ درصد تامین ارز کشورمان مربوط به کالا های جهاد کشاورزی است پس ما باید ارزبری را کاهش دهیم و تعادل را در این زمینه برقرار کنیم.
علایی مقدم: کالا های اساسی که ما نیاز داریم ممکن است در تمام دنیا تولید نشود. بانک مرکزی همکاری بسیار خوبی را داشتند اما اخیرا اختلالاتی به وجود آمده است اما به هرحال حرکت ما به سمت فراوانی محصولات و خود کفایی هستیم.