اقتصاد ایران در جنگ جهانی سوم

 همچنین اگر کسی که صاحب انرژی باشد و در زمان بحران، دروازه‌های صادرات را به سوی دیگر کشورها ببندد، مردم آن کشورها باید نگران سرمای زمستان ‌شوند و دیگر برف که زیبایی زمستان است، تبدیل به دغدغه، زشتی و نگرانی خواهد شد.

آنچه خواندید، بخشی از سخنان دکترمهدی کریمی تفرشی، رئیس هیأت مدیره مجتمع صنایع غذایی و کشاورزی «گلها» و هلدینگ «آل ام کاتی » در گفت‌وگو با «اقتصاد سبز» است. در ادامه، متن کامل این پرسش و پاسخ خواهد آمد:

 

امسال به عنوان اولین سال سده جدید، تغییر در صنعت بسیار شگرف بود. ما بالاترین میزان تصاعدی نرخ ارز را شاهد بودیم که کسی گمان نمی‌کرد، اما این اتفاق افتاد و به نظر من شاید هنوز جا دارد که نرخ ارز بالاتر هم برود. البته به دلیل این که شاید مسائل سیاسی همیشه در نرخ ارز و تورم و رکود حاصله تأثیرگذار است با توجه به مسائل سیاسی موجود در دنیا باید منتظر تغییرات فزآینده بیشتری در همه جوانب باشیم. در سال 1401 تولیدکنندگان خیلی تحت فشار بودند. به نظر من تولیدکنندگان در ایران، مظلوم‌ترین قشر به شمار می‌روند و در سال 1401 با مسائلی همچون بالا رفتن تصاعدی نرخ ارز، این قشر تحت فشار فراوانی قرارگرفت. یک قانون وجود دارد و آن این که همواره ماهیان کوچک‌تر در دریا، خوراک ماهیان بزرگ‌تر می‌شوند و متأسفانه شاهد این اتفاق در اقتصاد کشور نیز هستیم. امروز صنایع کوچک‌تر یا از بین رفته‌اند و یا این که تنها نامی از آن‌ها باقی مانده است و اکنون یکسری از صنایع بزرگ‌تر که قدمت بیشتری دارند و در عرصه تجارت و صنعت، استخوان‌دارهستند، ماندگارشده‌اند. اگر دولت، حمایت‌های لازم را از آنان به عمل نیاورد و حداقل تدبیری نیندیشد و یا تغییر رویه را در اقتصاد به کار نبندد و جلوی افسارگسیختگی قیمت ارز گرفته نشود، در آینده نزدیک، متحمل صدمات زیادی در اقتصاد و تجارت خود می‌شویم و ممکن است تولید ناخالص ملی از این که هست، پایین‌تر بیاید. این امر، نیاز به یک تدبیر سریع دارد و نباید آن را موکول به سال 1402 کرد و این تدبیر و تغییر همین امروز باید صورت گیرد. باید فکری به حال اقتصاد کشور کرد. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که یک کشور چهارفصل است که واقعاً طلای سرخ، طلای سیاه، طلای سبز و طلاهای رنگارنگی را دارد، ولی متأسفانه توان بهره‌برداری از این‌ها را نداریم. ما در عرصه‌های مختلف صنعتی دارای پتانسیل‌های بالقوه زیادی هستیم، اما متأسفانه فعلیت بخشیدن به آن‌ها به کندی انجام می‌شود و همه این‌ها دغدغه‌های یک کارآفرین و تولیدکننده است. امیدواریم دولت ازاین تریبون،با این دغدغه‌ها آشنا شود و دست‌اندرکاران و خادمین دولت بتوانند این مسأله را به زودی حل نمایند.

 

در ابتدای هر سال، شاهد انتخاب شعارهایی برای حمایت از تولید از سوی رهبری هستیم که طی آن تمام دستگاه‌های دولتی را موظف به به کارگیری این شعار می‌کنند تا رسمیت پیدا کند، اما متأسفانه می‌بینیم بعضی از وزارتخانه‌ها اهمیت چندانی برای این امر قائل نیستند و این رسالت را درست اجرا نمی‌کنند؛ در حالی که ابتدا باید این تغییر در تفکر دست‌اندرکاران دولتی به وجود آید و تغییر در تفکر حمایت از تولید به معنای واقعی ایجاد شود. برای مثال چند سالی است که واردات البسه، مبلمان و لوازم خانگی خارجی به کشور ممنوع شده است و در این زمینه توانسته‌ایم به اهداف ملی دست پیدا کنیم. امروز می‌توان گفت که مبلمان وطنی با نام ایران و یا لباس‌هایی که تولید آن در ایران بوده و از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است و یا برای اولین بار بعد از سالیان سال توانستیم لوازم خانگی را در کشور تولید کنیم که ممکن است صد در صد ایرانی نبوده و یکسری از کالاها در این‌جا سرهم‌بندی و اسمبل شده باشند، اما حداقل ایرانیزه شده‌اند و بسیاری از قطعات آن در کشور قالب‌گیری و نمونه‌برداری می‌شود، اما متأسفانه در بعضی مواقع می‌بینیم که یکسری از کالاها با این که در کشور تولید شده و ممنوعیت واردات دارند، مشابه خارجی آن به راحتی وارد کشور می‌شود و وقتی پیگیری می‌کنیم متوجه می‌شویم که یکسری از آقازاده‌ها و افرادی که از این مسأله سود می‌برند اقدام به واردت آن کرده‌اند. عکس این موضوع هم صادق است و گاهی واردات یکسری از کالاها که در کشور تولید نمی‌شود، بسیار کند و لاکپشتی صورت می‌گیرد که در پی آن یک وقفه‌ به وجود آمده و کمبود احساس می‌شود که گویی این امر برنامه‌ریزی شده است تا کالای مورد نظر، کمتر وارد شده تا با قیمت بالاتر خرید و فروش شود و به عنوان مواد اولیه به دست تولیدکنندگان برسد. بنابراین منظور بنده از تغییر، تغییر در تفکر و نگاه به تولید است.

 

 

به نظر من، تغییر و تحول اگر بجا و به موقع انجام شود می‌تواند بسیار سازنده باشد اما تغییرو تحولی که در زمان لازم صورت نگیرد و برنامه‌ریزی برای آن وجود نداشته باشد فقط آسیب رساندن به بیت‌المال کشور و مردم است. تغییر و تحولات باید کارآمد و با برنامه‌ریزی باشد که هزینه گزاف بر دوش ملت و کشور نگذارد. اکنون نیاز به این داریم که دست از آزمون و خطا برداریم. تقریباً 44 سال از انقلاب ایران گذشته و مشخص است که چه کسانی کننده کار هستند و چه کسانی به صورت تشریفاتی در کابینه‌ دولت‌های مختلف حضور داشته‌اند. باید از افرادی که به هر ترتیب عِرق به کشور و تجربه کار دارند و از تحصیلات و تخصص لازم برخوردارند، استفاده شود. متأسفانه هنوز شاهد آن هستیم که از قشر دانشگاهی در جایگاه و مقام مشورتی کمک گرفته نمی‌شود و این جای تأسف بسیار دارد. دانشگاه‌های بسیار خوب همچون دانشگاه شریف، تهران و علم وصنعت و … در سطح کشور کم نیستند و خروجی آنها فارغ‌التحصیلانی است که امروز دانشگاه‌های خارج از کشور و سازمان‌های بزرگ بین‌المللی، نقشه مهاجرت آنان را در سر دارند، اما متأسفانه در کشورما به عنوان یک ذخیره ملی برای آنان کاری انجام نمی‌شود و هیچ تسهیلاتی برایشان در نظر نمی‌گیرند و به حال خود رها شده‌اند که مطمئناً این موضوع باعث سرخوردگی قشر تحصیلکرده شده و به ناچار جذب سازمان‌ها و بنگاه‌های خارج از کشور می‌شوند. باید این مهاجرت‌ها را کنترل کرد و بسیار مهم است که فرآیند این کنترل در جهت استفاده از این نیروها و پتانسیل و سینرژی بسیار قدرتمند برای بنگاه‌های تولیدی وسازمان‌های داخلی و در کابینه دولت و … باشد. به نظر من مجلس باید تصویب کند که هر وزیر، یک گروه مشورتی از دانشجویان را به کار گیرد وهر قانونی برای تصویب شدن باید به عنوان یک NGO از این جوانان مشورت بگیرد. این کار هیچ ضرری ندارد و به راحتی می‌توان با یک مبلغ خیلی به‌صرفه تحت عنوان مشاوراز این نیروهای تحصیلکرده استفاده کرد و هم هزینه‌ای که از بیت‌المال برای فارغ‌التحصیلی این نیروها استفاده شده است را به صندوق کشور برگرداند و هم از ایده‌های جوانان که در علوم مختلف به روز هستند، استفاده کرد.

 

دولتمردان باید با برنامه حرکت کرده و پیش روند و اگر به سال 1402 نیز همانند سال 1401 نگاه کنند، عملاً بازار به حال خود رها خواهد شد و می‌توان پیش‌بینی کرد که شاهد اتفاقات خوبی نخواهیم بود. امروز من به عنوان نماینده کارآفرینان و تولیدکنندگان، به عرض می‌رسانم که ما به عنوان سربازان اقتصادی در حال کار هستیم. امروز در جنگ جهانی اقتصادی سوم به سر می‌بریم، چرا که دیگر جنگ‌های جهانی، ابزار و ادوات نظامی را ندارند، بلکه امروز هر کشوری که گندم دارد، قدرت دارد و باید بتوانیم این مسأله را انتقال دهیم. جنگ اوکراین و روسیه به دنیا ثابت کرد که امروز کشوری که موشک و اتم دارد باید هزینه‌های گزافی را برای نگهداری کلاهک‌های هسته‌ای خود بپردازد که شاید چندین دهه نیز مورد استفاده قرار نگیرد، اما کشوری که گندم، جو، غلات و ذرت دارد صاحب قدرت است و اگر چنین کشوری، دروازه‌های صادرات خود را به روی دنیا ببندد، مردم کشورها دچار قحطی می‌شوند. همچنین اگر کسی که انرژی دارد، دروازه‌های صادرات انرژی را به سوی دیگر کشورها ببندد مردم آن کشورها، نگران سرمای زمستان می‌شوند و برف که زیبایی زمستان است تبدیل به دغدغه و زشتی و نگرانی خواهد شد. این‌ها موهبت‌های الهی است که در کشور خود داریم و باید آن را توسعه دهیم؛ زیرا دنیا به ما فکر نمی‌کند و ما باید دستان پرتوان خود را روی زانوان خود بگذاریم و با قدرت بلند شویم.

 

برند «گلها» که زیر نظر شرکت «آریا گلهای اوراسیا» است با برند «گلها» فعالیت خود را انجام می‌دهد. در واقع این واحد جزو نوادر کارخانجاتی است که موفق شده است به قدمت یکصد ساله دست یابد. ما مفتخر به این شده‌ایم که در اواخر کرونا، گواهی‌نامه یکصد سال قدمت را از یونسکو در ایران کسب کنیم و نکته جالب این که طبق بررسی ما برندهای یکصد ساله در ایران بسیار کم هستند. در اینجا با افتخار اعلام می‌کنم که این مجموعه از افتخارآفرینی 3 نسل در صنعت غذای کشور به این جایگاه رسیده وبه مردم عزیزمان خدمات‌رسانی می‌کند. در واقع این مردم بودند که از ما حمایت کرده و محصولات ما را انتخاب و مصرف کردند و امروز ما یکصد سال قدمت را مرهون حمایت و تعامل مردم با خود می‌دانیم و این موفقیت را به همه مردم تقدیم می‌کنیم که واقعاً قدر کیفیت را دانسته و از برند ما حمایت کردند تا بتوانیم آن را حفظ کنیم. ما در مجموعه صنایع غذایی و کشاورزی گلها در حدود 500 نوع کالا را در 15 دسته‌بندی مختلف تولید می‌کنیم؛ ادویه‌جات،غلات، حبوبات،خشکبار، سبزیجات خشک و مخلوط، نمک‌ها، آردها، یکسری کافی‌میکس‌ها و دسرها، پودر کیک و پودر ژله وخانواده رشته‌ها که یکسری غذاهای کنسروی هم به آن اضافه شده است وسوپ‌های نیمه آماده ما نیز کیفیت واقعاً بسزایی دارد و برای صادرات از آن استفاده می‌شود. در حقیقت، ما سعی کردیم که تمام پویایی خود را در یک خط ماندگار از جهت کمی وکیفی حفظ کنیم و امروز مردم هم متوجه این یکنواختی کیفیت شده‌اند و می‌توان گفت که امروز مردم، صاحب «گلها» هستند و بنده به عنوان رئیس هیأت مدیره مجموعه «گلها» وهلدینگ «آل.ام.کاتی» یکی از کارمندان مردم هستم که در اینجا حضور دارم وسعی می‌کنم که پرچم «گلها» را همواره در اهتزاز و در اوج نگه دارم. برند «گلها» یک برند ملی است که در میان نوادر برندهای قدیمی و بزرگ کشور به اهتزاز درآمده است وما امروز مالکان اصلی آن نیستیم بلکه مثل همه برندهای بزرگ، مالکان اصلی این برند، مردم هستند.

در رابطه با برنامه‌های آتی نیز باید بگویم که امروز در حال پیگیری بحث دانش‌بنیان کردن مجموعه هستیم ودرآینده نزدیک اگر خدا بخواهد می‌توانیم به یک شرکت دانش بنیان تبدیل شویم واز ابتدای سال که شعار دانش بنیان مطرح شد در واحد تحقیق و توسعه خود آن را مطرح کردیم و سپس به عنوان یک لایحه وارد هیأت مدیره و تصویب شد و از همان روزهای آغازین سال در حال پیگیری آن هستیم و به صورت کارشناسی، جلسات زیادی را با سازمان‌های مختلف برای ارائه کار تشکیل دادیم. بازرسی‌ها، بررسی‌ها و بازدیدهایی از مجموعه صورت گرفته است و امیدواریم بتوانیم در ابتدای سال آینده، خبر دانش بنیان شدن مجموعه «گلها» را از طریق نشریه شما به گوش مردم برسانیم. همچنین دنبال یکسری از نوآوری‌های دیگر هستیم و همانگونه که قبلاً هم عرض کردم ما اولین مجموعه‌ای بودیم که در حدود 28 سال پیش توانستیم کالاهای خود را جهت تابش گاما و اشعه دیدن به سازمان انرژی اتمی بفرستیم، چون تمام محصولات غذایی، یکسری میکروب‌ها و موارد ثانویه را از محیط به خود گرفته و تنها از طریق اشعه گاما می‌توان آن‌ها را ضدعفونی کرد، اما بسیاری از کارخانجات، کار ما را تنها صرف هزینه بی‌مورد دانسته زیرا در آن زمان نمی‌توانستیم این هزینه را روی قیمت بکشیم و سازمان‌های کنترلی، این اجازه را نمی‌دادند، بنابراین از سود خود کم کرده و این کار را به انجام رساندیم؛ از این رو هزینه‌ای که در آن زمان برخی از دوستان، نام آن را هزینه می‌گذاشتند از نظر ما به سرمایه‌گذاری، تبدیل و امروز به درخت پربار و پرمحصولی مبدل شده است؛ به طوری که در شرایط بسیار سخت کنونی، همچنان سر پا ایستاده‌ایم و کار خود را ادامه می‌دهیم؛ زیرا در گذشته، زیرساخت‌های خوبی را برای خود ایجاد کردیم و برای 10 سال آینده نیز در حال آماده‌سازی زیرساخت‌هایی هستیم.