در ایام ماه محرم و صفر بسیاری از افراد اقدام به نذری دادن میکنند که برای حفظ بیشترین ارزش غذایی و رعایت بهداشت در تهیه و مصرف غذاهای نذری رعایت یکسری موارد برای همه افراد و کسانی که نذری میدهند ضروری است.
نکات تغذیهای مهم شامل موارد زیر است:
_ از سرخ کردن زیاد سبزیهای مورد استفاده در تهیه غذاهای نذری همچون قرمهسبزی خودداری کنید.
_ چربیهای اضافه همراه با گوشت در انواع خورش یا گوشت چرخ کرده را تا حد ممکن قبل از طبخ جدا کنید.
_ پوست مرغ را قبل از طبخ به طور کامل جدا کنید.
_ تا حد امکان روغن مورد استفاده در طبخ غذاها را کاهش دهید و از انواع روغنهای مایع استفاده کنید و حرارت زیاد ندهید.
_ از روغنهای با اسید چرب ترانس پایین (کمتر از 2 درصد) در طبخ غذا استفاده کنید.
_ از روغن مخصوص سرخ کردنی برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده کنید.
_ در کنار غذاهای نذری از دوغهای کم نمک به جای نوشابه استفاده کنید.
_ در صورت مصرف نوشیدنی، آب و دوغ کم نمک بدون گاز را به سایر نوشیدنیها ترجیح دهید.
_ میزان نمک افزودنی به غذا را محدود کنید و فقط از نمک ید دار تصفیه استفاده کنید.
_ از مصرف نمک دریا در طبخ غذاها خودداری کنید.
_ از مصرف "نمک سنگ" برای خیساندن برنج اکیدا خودداری کنید.
_ از سوزاندن غذا در زمان کباب کردن یا پخت (کباب، جوجه کباب، ته دیگ و ...) خودداری و از مصرف بخشهای سوخته غذا نیز پرهیز کنید.
_ چنانچه از شیر یا شیرکاکائو برای پذیرایی استفاده میکنید، از شیرین کردن بیش از حد آن اجتناب کنید. همچنین از شیرین کردن بیش از حد شربتهای صنعتی و سنتی به علت اینکه حاوی کالری بالایی هستند خودداری کنید.
_ بیماران مبتلا به چربی خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی عروقی باید در مصرف غذاهای چرب، پر نمک و شیرین و در حجم زیاد احتیاط نمایند.
_ در صورت استفاده از حبوبات در غذا، قبل از طبخ آنها را به مدت حداقل 4 ساعت در آب بخیسانید و پس از دور ریختن آب باقیمانده، حبوبات را به غذا اضافه نمایید.
_ ترجیحا از خرما (زرد زاهدی) و کشمش به جای قند در کنار چای استفاده کنید.
_ از سرو چای داخل لیوانهای پلاستیکی شفاف و یا غذا در ظروف پلاستیکی خودداری کنید. استفاده از ظروف پلاستیکی برای ارائه نوشیدنیها و غذاهای سرد بلامانع است.
_ در پخت حلوا از روغن کم استفاده کنید.
_ به جای پخش شیرینی در این ایام میوه بدهید.
_ به خطر وبا فقط از آبهای بطری یا بهداشتی استفاده کنید.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، نکات بهداشتی در تهیه و مصرف غذا شامل موارد زیر است:
_ دستهای خود را قبل از تهیه غذا و در طول تهیه آن به تناوب با آب و صابون بشویید.
_ تمامی سطوحی که برای تهیه غذا و آشپزی استفاده میکنید قبل از هر گونه پخت و پز شسته و پاکیزه کنید.
_ تمامی غذاها را بویژه گوشت، ماکیان، ماهی و تخم مرغ را به طور کامل بپزید (دمای 70 درجه سانتی گراد).
_ از ظروف متفاوت و مجزا برای نگهداری گوشت، ماکیان و ماهی استفاده کنید.
_ از کارد و تخته آشپزی مجزا برای ظروف خام استفاده کنید و بعد از هر بار استفاده آنها را به خوبی بشویید.
_ از ظروف مجزا برای نگهداری غذاهای خام و پخته استفاده کنید.
_ غذاهایی مانند سوپ و خورش را به خوبی بجوشانید و مطمئن شوید دمای آن به 70 درجه رسیده است.
_ غذاهای پخته را در درجه حرارت اتاق بیش از 2 ساعت نگهداری نکنید.
_ همیشه از آب سالم استفاده کنید و با روشهایی مانند جوشانیدن یا استفاده از قرص کلر آن را سالم کنید.
_ همواره از مواد غذایی سالم و تازه استفاده کنید.
_ از مواد اولیه بهداشتی و پاستوریزه مانند کشک، شیر یا ماست پاستوریزه استفاده کنید.
_ سبزیجات را قبل از اضافه کردن به غذا و بویژه تهیه سالاد به خوبی شسته و ضد عفونی کنید.
_ از مواد اولیهای که تاریخ مصرف آن منقضی شده است استفاده نکنید.
_ در زمان طبخ غذا از روزنامه به عنوان دمکنی استفاده نکنید.
_ در طبخ غذا از ظروف استیل یا ظروف تفلون بدون خراشیدگی استفاده کنید.
_ در توزیع غذا، ترجیحا از ظروف یکبار مصرف بر پایه گیاهی استفاده کنید.
_ گوشت و مرغ را از مراکز بهداشتی تحت نظارت وزارت بهداشت تهیه کنید.
_ از برگرداندن روغن استفاده شده به ظرف اصلی و یا استفاده مکرر از روغن سوخته شده اکیدا خودداری کنید.
_ در صورت تمایل به مصرف مجدد غذای نگهداری شده در یخچال، آن را به طور کامل گرم کنید.
_ از گرم کردن مکرر غذای مانده و توزیع آن جدا خودداری کنید.