شخم و شیار زمستانه شالیزارها در حالی در مازندران کلید خورد که همچنان بخشی از برنج های تولیدی پارسال و امسال در انبارها است و از سوی دیگر پایین بودن قیمت ها در حالی است که هزینه تمام شده برنج به ازای هر کیلوگرم ۷۰ هزار تومان تخمین زده شده است.
نابسامانی بازار برنج، دپوی محصولات در شالیکوبی و انبارها، پایین بودن قیمت خرید و واردات بی رویه انگیزه شالیکاران را در استان های شمالی و مازندران از بین برده است و تداوم این وضعیت چاره ای برای کشاورز باقی نمی گذارد تا به وسوسه های ویلاسازان برای فروش زمین تن دهد.
وضعیت برنج و شالیکاری طی دو سال اخیر در مازندران بغرنج شده و به آن که هزینه ها و دستمزدها برای برنج کاری رشد یافته است اما محصول همچنان با قیمت کمتر از ۷۰ هزار تومان از برنجکار خریداری می شود.
سید اسماعیل یزدان پناه مدیرعامل مرکز تجارت برنج ایران با اظهار این که آینده برنج و شالیکاری برای سال آینده مبهم است، سوء مدیریت را دلیل آشفته بازار برنج بیان کرد و گفت: وضعیت برنج در سال جاری بدتر از سال قبل است.
قیمت برنج واقعی نیست
وی در گفت وگو با خبرنگار بازار واقعی نبودن قیمت برنج را از جمله مشکلات برشمرد و گفت: خرید تضمینی محصول و حذف ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی و جلوگیری از واردات بی رویه برنج از جمله درخواست ها و مطالبات فعالان اقتصادی و کشاورزی است.
وی تشکیل سازمان یا یک تشکل مدنی قوی برای دفاع از حقوق شالیکاران و صادرکنندگان برنج را الزامی برشمرد و با اشاره به این که برنج دومین محصول استراتژیک کشور بوده و در امنیت غذایی نقش مهمی دارد، گفت: نجات از وضعیت موجود نیازمند وحدت رویه است.
یزدان پناه با اشاره به عوار ۴۰ تا ۱۰۰ درصدی واردات برنج خارجی طی سال های قبل گفت: در حال حاضر واردات برنج دارای سوبسید است زیرا با ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی وارد و به نوعی از کشاورز خارجی و واردکننده حمایت می شود.
عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی مازندران با انتقاد از عدم حمایت از کشاورز و برنجکار داخلی گفت: برنجکار با ارز ۵۵ هزار تومانی می کارد و تولید می کند و در زمان فروش محصول شاهد واردات برنج با ارز دولتی هستیم.
این فعال اقتصادی با اظهار این که برای جلوگیری از تبدیل و تغییر کاربری اراضی کشاورزی باید قیمت برنج واقعی شود، تصریح کرد: ما خواهان و موافق گرانی برنج نیستیم اما باید شرایط به گونه ای باشد تا کشاورز برای تولید رغبت داشته باشد و در غیر این صورت ادامه کار مبهم خواهد بود.
یزدان پناه: هنوز برنج های تولیدی سال های قبل فروش نرفته و این معضل همچنان در حال تکرار است و انتظار ما این است که وزارت جهاد کشاورزی نسبت به تنظیم واردات و تخصیص منابع برای حوزه های مختلف تولید اقدام کند
وی با اظهار این که هنوز برنج های تولیدی سال های قبل فروش نرفته و این معضل همچنان در حال تکرار است گفت: انتظار ما این است که وزارت جهاد کشاورزی نسبت به تنظیم واردات و تخصیص منابع برای حوزه های مختلف تولید اقدام کند.
نوسازی و بهسازی شالیکوبی ها و تامین نهاده های کشاورزی و خرید تضمینی دغدغه مهم شالیکاران و کشاورزان در استان مازندران به شمار می رود و به رغم همه تلاش های صورت گرفته در سال جاری، بازار برنج در استان مازندران همچنان سرد و مبهم و راکد است.
ضرورت تشکیل سازمان برنج
علی تقی پور رییس اتاق بازرگانی مازندران نیز با اشاره به مشکلات فراروی برنجکاران و کشاورزان گفت: برای حل مشکلات فراروی نیازمند تشکیل سازمان منجسمی به نام برنج هستیم تا پیگیری مسائل فراروی با وحدت رویه انجام شود.
وی در گفت وگو با خبرنگار بازار از برنج به عنوان غذای استراتژیک یاد کرد و گفت: باید برای حل مشکلات فراروی کشاورزان، راهکارهای منطقی ارائه دهیم و کوتاهی در این بخش پسنیده نیست.
وی تشکیل سازمان برنج را برای رفع چالش های فراروی الزامی خواند.
تامین تسهیلات و نهاده ها، برنامه ریزی برای صادرات از دیگر مطالباتی است که فعالان کشاورزی مازندران خواهان توجه به آن هستند.
رانت در واردات برنج
محمد جعفری سرپرست معاونت توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی مازندران با اشاره به ابلاغ دستور العمل واردات برنج و صادرات دو کیلو به ازای واردات یک کیلوگرم محصول گفت:متاسفانه وجود رانت در واردات برنج از مهمترین مشکلات است.
وی با بیان این که واردات به راحتی صورت می گیرد اما کشاورزان حتی برای صادرات شلتوک نیز با مشکل روبرو هستند، به پایانه صادرات برنج در آمل اشاره و اضافه کرد: این پایانه می تواند ظرفیت خوبی برای صادرات ایجاد کند.
بالابودن هزینه تمام شده برنج و ماندن محصولات کیفی استان روی دست کشاورزان معضل چندساله شالیکاران به شمار می رود، از سوی دیگر حذف ارز ۲۸ هزار تومانی، مدرسن سازی تجهیزات و شالیکوبی ها، محدودیت واردات، توجه به صادرات و خرید تضمینی محصول از راهکارهایی است که می تواند کالبد نیمه جان شالیکاری را در مازندران رونق بخشد.
مازندران سالانه یک میلیون تن محصول برنج تولید می کند که ۴۰ درصد نیاز کشور را کفاف می کند. این درحالی که سالانه بیش از یک میلیون تن محصول نیز واردات می شود.