اسماعیل شهبازی - استاد دانشگاه شهید بهشتی - اظهار کرد: صادرات محصولات کشاورزی ایران از لحاظ کمی در حال کاهش است زیرا بعضا این محصولات از کیفیت مطلوب برای مصرف‌کنندگان برخوردار نیستند.
وی افزود: دو دهه پیش ما تنها صادرکننده انار به آلمان بودیم اما هم‌اکنون کشورهای دیگر با ارائه انار مرغوب‌تر با بسته‌بندی شکیل‌تر جای ما را در این بازار گرفته‌اند.
این کارشناس کشاورزی با اشاره به نبود دقت و آگاهی کافی هنگام برداشت محصولات افزود: نحوه و زمان برداشت در حفظ کیفیت محصول بسیار موثر است.
شهبازی لزوم آموزش و ترویج را در این زمینه ضروری دانست و گفت: بعضا کشاورزان قبل از رسیدن میوه آن را برداشت می‌کنند که این دوره طلبکاری میوه از درخت باید در انبار جبران شود اما به دلیل نبود انبار، شرایط نگهداری و نیز حمل و نقل مناسب، کیفیت محصول به طور محسوسی افت می‌کند.
وی تصریح کرد: گسترش صنایع تبدیلی، فرآروی و بسته‌بندی محصولات باید در دستور کار بخش کشاورزی قرار گیرد.
این استاد دانشگاه با بیان این‌که هم‌اکنون برخی واسطه‌ها از مواد شیمیایی برای ماندگاری و مشتری‌پسندی محصولات، بخصوص محصولات درختی استفاده می‌کنند، گفت: این مواد شیمیایی اثرات سوئی را ایجاد می‌کند که نه تنها محصولات را از حالت ارگانیک خارج می‌کند بلکه به پایداری، مطلوبیت و طعم میوه‌جات هم لطمه می‌زند.
به گفته شهبازی هر میوه شرایط خاص خود را برای نگهداری می‌طلبد اما هم‌اکنون برداشت، نگهداری، حمل و نقل و بازاررسانی محصولات به شکل فله‌ای انجام می‌شود.
این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: بعضی از محصولات حتی با فشار یک ناخن آسیب می‌بینند، در حالی که بسیاری از دست‌اندرکاران بخش کشاورزی از این مساله بی‌اطلاع هستند. بعضا در حمل و نقل، میادین میوه و تره‌بار، فروشگاه‌ها و گمرکات، میوه‌جات را پرتاب می‌کنند که این برای محصولاتی همچون خربزه، هندوانه، خیار، گوجه فرنگی و ... بسیار مضر است.
وی با اشاره به توجه دیگر کشورها به مساله بسته‌بندی گفت: کشورهای پیشرفته میوه‌جات را در بسته‌های شکیل و مناسب قرار می‌دهند که کمترین آسیبی به آن وارد نمی‌شود و تا ماه‌ها ماندگاری خود را حفظ می‌کند.
شهبازی توسعه صنعت کارتن‌سازی را لازم دانست و افزود: با توسعه این صنعت می‌تواند برای هر نوع میوه متناسب با درجه نگهداری، ظرف مخصوص ساخته شود.
به گفته این کارشناس کشاورزی مجامع علمی و مراکز دانشگاهی در آموزش، ترویج، صنایع تبدیلی، حمل و نقل و بسته‌بندی باید نقش خود را ایفا کنند.
وی به مساله کمیت محصولات نیز اشاره و خاطرنشان کرد: به دلیل محدودیت آب و خاک زراعی در کشور شرایط ثابتی در تولید بخش کشاورزی وجود ندارد. نبود طرح الگوی کشت جامع باعث شده تا ارزیابی جامعی از روش‌های تولید، شرایط توزیع، بازار داخلی و صادرات نداشته باشیم.
شهبازی سرما و برف اخیر شمال کشور را منجر به تلفات محصولات کشاورزی دانست و گفت: برآوردها نشان از خسارات زیادی دارد که نبود آگاهی از نحوه نگهداری میوه‌جات در شرایط یخبندان یکی از عوامل این خسارات است.
ایسنا