دلایل رسوب کالا و چالشهای اصلی
کیوان کاشفی، قائممقام دبیر شورای گفتوگو، مقررات زائد، تعدد عوارض، حضور سازمانهای مجوزدهنده متعدد، بروکراسی طولانی، اختلال در سامانهها، تسلط سیاستهای ارزی بر سیاستهای تجاری، طولانی شدن تخصیص ارز و اشکالات قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را از عوامل اصلی رسوب کالا دانست. وی هشدار داد که این شرایط اعتبار تجار را کاهش داده، چرخ تولید را کند کرده و هزینههای تولید را بالا برده است.
پیشنهادهای بخش خصوصی برای حل مشکل
کاشفی پیشنهاداتی شامل اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تشکیل کمیته ویژه تسهیل تجارت تحت نظر معاون اول رئیسجمهور، ارتقای زیرساختهای پشتیبان تجارت، کوتاه کردن زمان تخصیص ارز، اجرای برات اسنادی ثابت و ثبت سفارش بدون انتقال ارز برای کالاهای اساسی و یکسانسازی استانداردها را ارائه کرد.
هزینههای رسوب و لزوم تغییر حکمرانی
احمدرضا فرشچیان، رئیس کمیسیون واردات اتاق ایران، هزینه رسوب را «از سفره مردم» دانست و تاکید کرد که رویکرد حکمرانی باید اصلاح شود. محمدرضا فاروقی رئیس کمیسیون گمرک گفت رسوب کالا یک بنبست قانونی است و با هماهنگسازی قوانین ارزی و تجاری قابل حل است.
دیدگاه حقوقی و نظارتی
احمد آتشهوش رئیس کمیسیون حقوقی اتاق ایران مقررات تجاری را مبتنی بر جرمانگاری دانست. مهدی دوستی، معاون وزارت کشور، نیز پیشنهاد کرد نظارتها پسینی شود تا به جای گرو گرفتن کالا، رفتار تاجر پایش شود.
موضع گمرک و بانک مرکزی
فرود عسگری رئیس کل گمرک با انتقاد از رویکرد جرمانگارانه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، خواستار اصلاح فوری آن شد. علیرضا گچپژزاده معاون ارزی بانک مرکزی اعلام کرد امسال ۳۵ میلیارد دلار ارز تخصیص یافته که بخشی بیش از سقف بودجه برای کالاهای اساسی و دارو بوده اما همچنان میلیاردها دلار ثبت سفارش در صف باقی مانده است.
انتقادات مجلس و آمادگی برای اصلاح قوانین
رضا علیزاده، رئیس کمیسیون صنعت و معدن مجلس، سیاستهای ارزی را نادرست خواند و خواستار اصلاح آن شد. محمدجواد عسگری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، بر ذخیره کالاهای استراتژیک تاکید کرد و از آمادگی مجلس برای اصلاح فوری قوانین خبر داد.
برنامه دولت و رویکرد پادشکنندگی
علی مددیزاده وزیر اقتصاد، پیشنهادهای دبیرخانه را عملیاتی دانست و از برنامههای دولت برای رفع فوری مشکلات با استفاده از مجوز شورای عالی امنیت ملی خبر داد. وی به طراحی بستههای کامل تأمین مالی برای بنگاههای بزرگ و کوچک اشاره کرد و گفت که دولت چهاردهم رویکرد پادشکنندگی را در مواجهه با شرایط تحریمی و اسنپبک اتخاذ کرده است.
تقویت سازوکار شورای گفتوگو
پیشنهاد تشکیل کمیسیونهای تخصصی ذیل دبیرخانه شورای گفتوگو برای بررسی سریعتر و دقیقتر موضوعات مطرح شد که شامل حوزههای ارزی، بانکی، صادرات، واردات، گمرک، مالیات، کار، انرژی، صنعت، صنایع غذایی، کشاورزی و… میشود. مقرر شد مصوبات کمیسیونها دو هفته پیش از جلسه اصلی برای اعضا ارسال شود و از ظرفیت هیات مقرراتزدایی نیز استفاده گردد تا سرعت اجرای تصمیمات افزایش یابد.