سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ در قانون بودجه تخصیص اعتبار واردات کالاهای اساسی اعم از مواد اولیه دارو و شیر خشک، تجهیزات پزشکی، محصولات کشاورزی مثل نهاده های دامی حدود ۱۳ میلیارد دلار بود. این عدد در قانون بودجه ۱۴۰۳ به حدود ۱۱ میلیارد دلار رسید. این کاهش با تداوم کسری بودجه دولت، ادامه یافت و امسال به ۸ میلیارد دلار رسید.
ثبات یا عدم ثبات بازار کالاهای اساسی برآیند این عملکرد در بودجه دولت است. رصد بازار کالاهای اساسی نشان می‌دهد، سال به سال قیمت محصولات غذایی افزایش یافته و امسال هم به دلیل کمبود نهاده های دامی، قیمت برخی مواد غذایی مثل گوشت به شکل انفجاری بالا رفت.
ثبت سفارش قطره چکانی و دیرهنگام اقلام مصرفی دام و طیور، سبب شده تا قیمت نهاده ها در بازار افزایش یابد. این امر خودش را در قیمت محصول نهایی نشان داد و به عنوان مثال، کنسرو ماهی به فاصله ۴ ماه دو بار افزایش قیمت را تجربه کرد.
گوشت گوساله از هر کیلو گرم بین ۵۷۰ تا ۶۰۰ هزار تومان در اسفند سال گذشته به ۹۴۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان در ۱۷ مهر ماه رسید. این قیمت برای هر کیلو گرم گوشت گوسفندی در همین دو مقطع زمانی به ترتیب بین ۷۶۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان و ۹۲۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۱۷۰ هزار تومان بوده است.
گوشت مرغ که ابتدای سال هر کیلو گرم حدود ۱۰۹ هزار تومان بود در ۳۰ اسفند ۱۴۰۳ با مبلغ ۹۷ هزار تومان به فروش می‌رسید. این عدد بیش از دو هفته به هر کیلو گرم ۱۶۹ هزار تومان رسید. این قیمت روز گذشته پنجشنبه ۱۷ مهر به هر کیلو گرم ۱۴۸ هزار تومان کاهش یافت که با قیمت ابتدا سال هنوز فاصله زیادی دارد.
با نگاهی به این تغییرات گوشت گوساله در این مدت با احتساب کف قیمت حدود ۶۵ درصد، گوشت گوسفند ۲۱ درصد و گوشت مرغ تا اوایل هفته جاری و اوج قیمت هر کیلو گرم ۱۶۹ هزار تومان، ۷۴.۲ درصد افزایش را تجربه کردند. اما با کاهش روز گذشته قیمت گوشت مرغ، این افزایش نسبت به ابتدا سال ۳۵.۸ درصد شد.
آیا افزایش قیمت‌ها مربوط به کاهش تولیدات در نتیجه نبود نهاده دام و طیور بوده است؟
در حالی که در بخش مرغ‌های تخم‌گذار مازاد تولید تخم‌مرغ باعث شد تا در اردیبهشت مرغداران ناچار به حذف مرغ‌های خود به هر طریقی شوند آیا در بخش جوجه‌ریزی مرغ گوشتی آمار تولید کاهش یافته است؟
گوشت مرغ و تخم‌مرغ از مواد غذایی است که تقریبا بیشتر اقشار جامعه توان خرید آنها را دارند. آیا قرار است با افزایش قیمت‌ها این محصولات از سفره مردم حذف شود؟
محمدرضا صدیق‌پور، دبیر انجمن صنفی جوجه یک‌روزه درباره این شایعه که به دلیل کمبود نهاده‌های دامی میزان جوجه‌ریزی در بخش مرغ گوشتی کاهش یافته است و افزایش قیمت‌ها ادامه خواهد داشت، به خبرنگار مهر، گفت: یکی از معضلات جدی مبتلابه این صنعت آمارهای غیرتخصصی است که برخی افراد ناآگاه اعلام می‌کنند.
وی با بیان این که انجمن صنفی جوجه یک‌روزه به عنوان متولی این صنف کاهش آمار را رد می‌کند، افزود: آمار جوجه‌ریزی همچون گذشته در ماهای آتی به طور میانگین ۱۵۰ میلیون قطعه به شکل مستمر ادامه خواهد داشت.
این مسئول صنفی ادامه داد: شهریور ماه بر اساس هدف‌گذاری وزارت جهاد کشاورزی همچون ماه‌های قبل بالغ بر ۱۵۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام شد و آمار این جوجه‌ریزی در سامانه وزارت جهاد کشاورزی ثبت شده است.
دبیر انجمن صنفی جوجه یک‌روزه توضیح داد: تخم‌مرغ ۲۱ روز در دستگاه می‌ماند تا تبدیل به جوجه شود. بنابراین هر تعداد از تخم‌مرغ‌هایی که معمولا از دهم هر ماه به بعد داخل دستگاه قرار می‌گیرد جز آمار ماه بعد خواهد آمد.
صدیق‌پور تصریح کرد: تولید منتج به مهر ماه بالغ بر ۱۹۶ میلیون قطعه تخم‌مرغ نطفه‌دار در دستگاه قرار گرفته است، از این تعداد بین ۷۹ تا ۸۰ درصد به جوجه تبدیل شده که حدود ۱۵۵ میلیون قطعه جوجه یک‌روزه متولد خواهد شد.
دبیر انجمن صنفی جوجه یک‌روزه با بیان این که برای مدتی در تامین نهاده وقفه به وجود آمد، تصریح کرد: نهاده طیور چون ماده اصلی تغذیه جوجه است، وزارت جهاد کشاورزی تلاش دارد تا به دست مرغدار برسد. در حال حاضر تامین به شکل قطره چکانی است تا با تمهیدات اندیشیده شده جدید، این رویه اصلاح شود.
این مسئول صنفی به مذاکرات بین انجمن صنفی جوجه یک‌روزه و معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد و گفت: بر اساس همکاری و تفاهم بخش خصوصی و دولتی، قرار شد در صورت کمبود در دو بخش تخم‌مرغ نطفه‌دار و جوجه یک‌روزه با اعلام آمادگی انجمن در خصوص نظارت بر کیفیت و کمیت واردات تخم‌مرغ نطفه‌دار وارد شود.
وی با تاکید بر این که در نیمه دوم به طور متوسط ماهانه ۱۵۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی هدف گذاری شده است، اظهار کرد: هیچ نگرانی برای تامین بازار گوشت مرغ برای نیمه دوم سال که معمولا مصرف نیز افزایشی است، وجود ندارد.
صدیق‌پور در پایان با اشاره به قیمت مصوب جوجه یک‌روزه در ستاد تنظیم بازار، گفت: بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت هر کیلو گرم مرغ ۸۷ هزار تومان، جوجه یک‌روزه ۳۲.۸۰۰ تومان و تخم‌مرغ ۷۷ هزار تومان تعیین شد.