طی هفته های اخیر بازار برنج ایرانی با نوسانات چشمگیری روبرو شد که هریک از کارشناسان و فعالان بازار دلایلی همچون آمار نادرست تولید در سال گذشته و کمبود برنج در بازار را عامل اصلی این التهابات اعلام کردند و همواره معتقدند که با ورود محصول جدید، بازار برنج به تعادل برسد.
اخیرا محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور گفته بود: عده‌ای تمام برنج‌ها را به‌نحوی پیش‌خرید کردند و قیمت برنج ۳۰۰ هزار تومان شد، درحالیکه از قیمت فعلی برنج در هر کیلو کمتر از ۸۰ هزار تومان گیر کشاورز آمده است.
این درحالی است که سال گذشته فعالان بخش خصوصی و حتی نمایندگان مجلس بارها در نامه های مختلف به دولت در زمینه وضعیت بازار برنج و اشتباهات پی در پی در این حوزه هشدار داده و اعلام کرده بودند که با ادامه روند فعلی بازار این کالای اساسی دچار التهابات جدی خواهد شد و متاسفانه تا اوایل امسال توجه چندانی نشد و همین امر منجر به افزایش چشمگیر قیمت برنج ایرانی در بازار شد که امسال در چنین شرایطی دولت در راستای تنظیم بازار ممنوعیت واردات را لغو کرد که این موضوع در کنار عرضه برنج داخلی می تواند بازار را به تعادل برساند.
غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی گفت: در آستانه فصل برداشت برخی از انواع و ارقام کیفی برنج تولید داخل افزایش قیمت نامتعارفی داشته اند که با اعمال برخی سیاست‌ها و آغاز برداشت نرخ آن نیز متعادل می‌شود.
وزیر جهاد کشاورزی افزود: با توجه به آنکه فصل برداشت برنج در حال آغاز است و اکنون پایان فصل موجودی این محصول است، قیمت مقداری غیرمتعارف افزایش یافته، اما پیش‌بینی می شود که با برداشت محصول داخلی و ورود به بازار، قیمت آن متعادل شود.
احتکاری در بازار برنج نداریم
رضا کنگری رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه قیمت برنج ایرانی روند نزولی به خود گرفته است، گفت: یک هفته پیش، هرکیلو برنج ایرانی را با قیمت ۳۵۰ هزارتومان خریداری می کردیم که با برداشت برنج قیمت کاهشی شد.
به گفته وی، با برداشت برنج گیلان و اضافه شدن به محصولات ما انتظار می رود که روند کاهش قیمت‌ها چشمگیر باشد، کمااینکه در حال حاضر هرکیلو برنج هاشمی با کاهش ۲۰ درصدی با قیمت ۲۹۰ هزار تومان عرضه می‌شود.
کنگری ادامه داد: اختلاف قیمتی که نسبت به سال گذشته و دو سال قبل وجود دارد، بسیار زیاد است و باعث سوالاتی درباره چرایی این تغییرات می‌شود. اما در رصد میدانی شاهد احتکار نبودیم به طوریکه تمامی فاکتورهای خرید بررسی شد و تمامی آنها به‌روز بودند.
بنابر آمار سالانه ۳ تا ۳ میلیون و ۲۰۰ هزارتن برنج در کشور مصرف می شود که با احتساب تولید داخل، مابقی نیاز کشور باید از طریق واردات تامین شود تا مشکلی در تنظیم بازار رخ ندهد.
بازار برنج ایرانی متعادل می شود
محمد مختاریانی رئیس انجمن تولیدکنندگان و تامین کنندگان برنج با بیان اینکه برنج هندی ۸۰ درصد برنج وارداتی به کشور را تشکیل می دهد، گفت: قیمت برنج هندی در ماه‌های اخیر حتی در دوره جنگ نیز با تنش مواجه نبود و در حالیکه نرخ مصوب آن ۶۰ هزار است، حداکثر قیمتی که این نوع برنج در بازار به فروش می رسد رقم ۷۰ هزار تومان است.
به گفته وی، برنج ایرانی و برنج پاکستانی روی هم تاثیرگذار هستند به طوریکه با افزایش قیمت برنج ایرانی در دوره جنگ، روی نوع برنج پاکستانی آن هم تاثیرگذار بوده است.
مختاریانی ادامه داد: در حال حاضر قیمت برنج ایرانی با شیب مناسبی نزولی شده به طوریکه با ورود محصول جدید شیب این کاهش قیمت تندتر می شود و نرخ برنج به رقم متعادلی می رسد.
رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران تاکید کرد: قیمت برنج هاشمی تا حدود دو هفته آینده برای مصرف کننده حداکثر به کیلویی ۲۵۰ هزار تومان می‌رسد.
رئیس انجمن تولیدکنندگان و تامین کنندگان برنج در واکنش به نادرست بودن آمار تولید برنج در سال گذشته بیان کرد: سال گذشته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی تولید برنج را ۲.۷ میلیون تن اعلام می‌کردند، در حالیکه با توجه به شرایطی که وجود داشت، رقم واقعی تولید بسیار کمتر از آمار اعلامی وزارت جهادکشاورزی بود، اما خوشبختانه امسال معاونت زراعت وزارت جهادکشاورزی پیش بینی میزان تولید را رقمی بین ۱.۶ تا ۱.۸ میلیون تن اعلام کرده است که ابن رقم واقعی و منطقی است.
دلالان بازار برنج را ملتهب کردند
قاسم پیشه ور رئیس اسبق اتاق اصناف کشاورزی و کارشناس کشاورزی گفت: سال گذشته برنج ارقام‌محلی ۸۰ تا ۸۵ هزارتومان از کشاورزان توسط دلالان خریداری شد و به مرور اقدام به عرضه در بازار کردند که براین اساس بر مبنای عرضه و تقاضا در بازار به فروش می رسانند.
به گفته وی، عرضه برنج با نرخ ۳۰۰ هزارتومان در بازار ارتباطی به کشاورز ندارد و در این بین کشاورز و مصرف کننده آسیب دیدند، درحالیکه دولت و حاکمیت به راحتی می تواند بازار را مدیریت کند.
پیشه ور ادامه داد: با توجه به هزینه های بالای تولید، کشاورز ناگریز است که شلتوک و برنج خود را بفروشد تا مشکلات اقتصادی حل شود و اکنون دلالان همزمان با فصل برداشت با قیمت های پایین مجدد برنج را از کشاورز خریداری می کنند و در ماه های آتی با قیمت بالا در بازار عرضه می کنند و همانند سال های گذشته این سونامی تکرار می شود.
کارشناس کشاورزی با بیان اینکه نان و برنج قوت اصلی خانوار است، گفت: دولت و حاکمیت ابزار لازم برای مدیریت بازار برنج را دارد و تا زمانیکه این امر صورت نگیرد، نوسانات و التهابات استمرار خواهد داشت.
با تشدید نظارت ها بر بازار برنج و آغاز برداشت محصول، قیمت برنج ایرانی روند نزولی به خود گرفته است که انتظار می رود تا رسیدن به تعادل این روند استمرار یابد.