این دستورالعمل با شماره ۰۲۰/۶۳۴۷۲۹ مورخ ۲۵ آبان ۱۴۰۴ توسط غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی و رئیس شورا، ابلاغ شد.
در این مصوبه، مقرر شد شرکت‌های غیردولتی واردکننده روغن خام، دانه و کنجاله در قالب طرح‌های «کشاورزی قراردادی» با کشاورزان برای تولید داخلی دانه‌های روغنی شامل کلزا، سویا، آفتابگردان، کاملینا و گلرنگ همکاری نمایند.
هدف از این سیاست، افزایش تولید داخلی روغن خوراکی، حمایت از کشاورزان، ارتقای بهره‌وری و ساماندهی بازار نهاده‌های روغنی عنوان شده است. اجرای این طرح در قالب کشاورزی قراردادی به معنای رابطه شفاف و پایدار میان تولیدکننده و پشتیبان (شرکت اجرایی) در زنجیره تأمین است.
ماده (۱) – تعاریف
در این دستورالعمل مفاهیم کلیدی از جمله کشاورزی قراردادی، سکوی کشاورزی قراردادی (پلتفرم)، قرارداد کشاورزی، کارگروه ملی کشاورزی قراردادی و سامانه بازارگاه تعریف شده است.
کارگروه ملی کشاورزی قراردادی با هدف سیاست‌گذاری، هماهنگی و نظارت بر اجرای الگوی جدید، به ریاست معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی تشکیل می‌شود. سایر نهادهای مؤثر از جمله اتاق بازرگانی ایران، بنیاد ملی گندمکاران، صندوق بیمه کشاورزی، سازمان تحقیقات، و وزارت صمت و اقتصاد نیز حسب مورد به جلسات دعوت خواهند شد.
ماده (۲) – شیوه مشارکت شرکت‌ها
شرکت‌های واردکننده می‌توانند از دو مسیر در طرح کشاورزی قراردادی مشارکت کنند:
۱. اجرای مستقیم کشاورزی قراردادی با کشاورزان؛
۲. خرید دانه‌های روغنی از بهره‌برداران.
تمامی شرکت‌های واردکننده روغن خام، دانه‌های روغنی و کنجاله می‌توانند گواهینامه مجری یا پشتیبان کشاورزی قراردادی دانه‌های روغنی را از «کارگروه ملی کشاورزی قراردادی» دریافت کنند.
به تصریح تبصره‌ها، شرکت‌ها ملزم‌اند قراردادهای کشت پاییزه یا بهاره را در بازه‌های زمانی مقرر بر اساس تقویم زراعی هر منطقه منعقد نمایند.
ماده (۳) – مشوق‌های ویژه برای شرکت‌های مجری طرح
اجرای کشاورزی قراردادی باعث بهره‌مندی شرکت‌ها از تا ۱۰ درصد مشوق بیشتر در واردات روغن خام، دانه و کنجاله خواهد شد.
این مشوق‌ها بر مبنای سطح زیر کشت هر شرکت و نسبت واردات به خرید دانه داخلی تعیین می‌شود. اجرای این سیاست از سال ۱۴۰۵ برای اظهار و واردات کالاها اعمال خواهد شد.
ماده (۴) – تعیین نسبت واردات و کشت
نسبت بین میزان واردات و سطح زیرکشت در هر روش مشارکت، تا پایان بهمن‌ماه هر سال توسط معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی تنظیم و پس از تصویب در شورای قیمت‌گذاری ابلاغ می‌شود.
ماده (۵) – اولویت‌های حمایتی و ارزی
بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه و وزارت صمت ملزم‌اند شرکت‌های مشارکت‌کننده در کشاورزی قراردادی را در اولویت تخصیص ارز، گشایش اعتبار و استفاده از مشوق‌های بازرگانی قرار دهند.
ماده (۶) – توسعه کشت گلرنگ و کاملینا
وزارت جهاد کشاورزی موظف است برنامه‌ریزی کند تا حداقل پنج درصد از مشارکت شرکت‌ها در قالب کشاورزی قراردادی به توسعه کشت گلرنگ و کاملینا اختصاص یابد.
ماده (۷) – الزامات گزارش‌دهی
شرکت‌های مجری موظف‌اند در پایان هر فصل، گزارش عملکرد خود را به دبیرخانه کارگروه ملی کشاورزی قراردادی ارائه دهند تا مبنای تصمیمات بعدی وزارتخانه و شورا قرار گیرد.
ماده (۸) – نظارت و تدوین شیوه‌نامه‌ها
گروهی مرکب از معاونت‌های برنامه‌ریزی، امور زراعت و توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی و نمایندگان بخش غیردولتی، مسئول نظارت بر حسن اجرا و تدوین شیوه‌نامه‌های تکمیلی این دستورالعمل است.
ماده (۹) – اصلاحات آتی
اصلاحات و بازنگری‌های احتمالی در این دستورالعمل با تأیید کارگروه ماده (۸) انجام و توسط وزیر جهاد کشاورزی و رئیس شورا ابلاغ خواهد شد.
به این ترتیب، دستورالعمل جدید با هدف استفاده از ظرفیت واردکنندگان در جهت خودکفایی دانه‌های روغنی طراحی شده است. این طرح نوین می‌تواند ضمن کاهش وابستگی به واردات، باعث افزایش امنیت غذایی، ارتقای بهره‌وری و توسعه کشاورزی علمی قراردادی در کشور شود.
اصل بخشنامه
https://media.dotic.ir/uploads/org/2025/11/17/176338093842059500.pdf