به گزارش پایگاه خبری صنایع غذایی فودنا، دو هفته پیش هیئت
وزیران مجوزی صادر کرد که بر اساس آن واردات کالاهای اساسی شامل برنج، روغن
نباتی، گوشت قرمز، حبوبات، جو، ذرت و کنجاله از طریق استانهای مرزی بدون
انتقال ارز آزاد شد. تصمیمی که بخش پولی و بخشی از بدنه اقتصادی دولت را روبهروی
هم قرار داده است.
هشدار کارشناسان؛ رسمیتبخشی خطرناک به تقاضای
بازار آزاد
پس از ابلاغ این مصوبه، موجی از هشدارها درباره پیامدهای
ارزی آن مطرح شد. منتقدان میگویند «بدون انتقال ارز» یعنی افزایش مستقیم تقاضا
در بازار آزاد؛ موضوعی که میتواند نرخ ارز را با جهشهای غیرقابل پیشبینی
روبهرو کند.
بانک مرکزی صریحاً مخالف است
میثم ظهوریان، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، میگوید بانک
مرکزی در جلساتی با وزرای اقتصاد و جهاد کشاورزی اعلام کرده این تصمیم «فشار بر
منابع ارزی» ایجاد میکند و نهایتاً باعث «افزایش قیمت ارز» خواهد شد.
از نگاه بانک مرکزی، رهاسازی واردات بدون تعیین منشأ ارز
یعنی تسریع خروج ارز از کشور، تشدید تقاضا و بالا بردن سطح انتظارات تورمی در
بازار ارز.
وزارت جهاد کشاورزی هم زنگ خطر را به صدا درآورده
وزارت جهاد نیز نسبت به تبعات این مصوبه هشدار داده و تأکید
کرده حذف کامل ارز ترجیحی یا نیمایی در واردات کالاهای اساسی میتواند قیمتها را
بهشدت بالا ببرد.
حتی برخی گزارشها حاکی است وزارت جهاد معتقد است با اجرای
این سیاست، قیمت مرغ میتواند تا ۲.۵ برابر افزایش یابد.
اما وزارت اقتصاد چه میگوید؟
ظهوریان میگوید پیشنهاد اولیه این سیاست از سوی برخی
استانداریهای شرقی و اتاق بازرگانی مطرح شده، اما حامی اصلی آن وزارت اقتصاد و
برخی افراد در دفتر رئیسجمهور هستند.
بهگفته او:
«وزارت اقتصاد معتقد است ادامه وضعیت فعلی ارز ترجیحی ممکن
نیست و برای کاهش فشار بر منابع ارزی باید ثبت سفارش و تعیین منشأ ارز حذف شود.
اثر این سیاست بر قیمت کالاهای اساسی هم اندک خواهد بود.»
سیاستی که با اجماع کارشناسی تصویب نشد
ظهوریان با اشاره به تنشهای شدید در بدنه دولت میگوید این
مصوبه نه از دل یک فرآیند کارشناسی، بلکه از غلبه سیاسی موافقان بر مخالفان
بیرون آمده است.
به گفته او، اختلاف نظر شدید میان وزارت اقتصاد، بانک مرکزی
و وزارت جهاد کشاورزی، ریسک اجرای این سیاست را به شکل نگرانکنندهای افزایش داده
است.
یک تصمیم، سه قرائت؛ دولت به کدام سمت میرود؟
• بانک مرکزی: فشار ارزی و جهش نرخ دلار
• وزارت جهاد: افزایش قیمت کالاهای اساسی و تشدید شوک غذایی
• وزارت اقتصاد: حذف بروکراسی، کاهش فشار ارزی و اثر اندک
بر قیمتها
همزمانی این اختلافات با فضای پرالتهاب بازار ارز، این
نگرانی را تقویت کرده که اجرای شتابزده سیاست «بدون انتقال ارز» میتواند به تنش
قیمتی در بازار ارز و تشدید تورم مواد غذایی منجر شود.