بررسی آرشیو روزنامههای قدیمی نشان میدهد که در دیماه سال ۱۳۱۴، همزمان با کاهش قیمت شکر، قنادیهای شاخص و خوشنام تهران اقدام به انتشار آگهی مشترکی کردند و اعلام داشتند که محصولات شیرینی خود را با قیمت ارزانتر به شهروندان عرضه میکنند.
این آگهی که در روزنامه اطلاعات مورخ ۶ دی ۱۳۱۴ منتشر شده، سندی قابلتأمل از فضای اقتصادی، معیشتی و صنفی تهران در دوران پهلوی اول است؛ دورانی که قیمت مواد اولیه بهصورت مستقیم بر نرخ نهایی محصولات خوراکی اثر میگذاشت و اصناف برای جلب اعتماد مردم، اطلاعرسانی عمومی انجام میدادند.
قنادیهای برتر تهران در سال ۱۳۱۴
بر اساس متن این آگهی تاریخی، قنادیهای مطرح آن زمان که کاهش قیمت شیرینی را اعلام کردند عبارت بودند از:
- قنادی حاج نائب معیلی در خیابان لالهزار
- قنادی حاج نبی شیرپنج در بازار
- قنادی حاج محمدتقی قناد در بازار
- قنادی حاج میرزا محمود توکلی در میدان پهلوی (حسنآباد کنونی)
- قنادی حاج محمدحسن قناد در خیابان چراغ برق
- قنادی ژاله در لالهزار به مدیریت اسحاق حاج علی
این نامها، امروز بخشی از حافظه تاریخی صنف قنادی تهران محسوب میشوند و نقش مهمی در شکلگیری فرهنگ شیرینیپزی شهری داشتهاند.
لالهزار؛ قلب شیرینیفروشی تهران قدیم
در میان این قنادیها، لالهزار بهعنوان یکی از مهمترین کانونهای تجاری و فرهنگی تهران قدیم، جایگاه ویژهای داشته است. قنادی حاج نائب معیلی و قنادی ژاله، از معروفترین کسبوکارهای این خیابان بودند که نهتنها محل خرید شیرینی، بلکه پاتوقی برای دیدارهای اجتماعی محسوب میشدند.
عکس آرشیوی منتشرشده از تابلو قنادی حاج نائب معیلی در همان سالها، نمایی روشن از سبک معماری، طراحی تابلوها و هویت بصری واحدهای صنفی آن دوران ارائه میدهد.
آگهی صنفی؛ ابزاری برای جلب اعتماد مردم
نکته قابلتوجه در این آگهی، تأکید قنادیها بر «کاهش قیمت بهدلیل ارزان شدن شکر» است؛ موضوعی که نشان میدهد شفافیت صنفی و رقابت سالم حتی ۹ دهه پیش نیز جایگاه مهمی در بازار خوراکیهای تهران داشته است.