محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، در جریان سفر خود به چین و شرکت در اجلاس رؤسای بانک‌های مرکزی سازمان همکاری شانگهای، پیشنهاد رسمی ایران برای تأسیس یک بانک جامع منطقه‌ای را مطرح کرد. این بانک مشترک می‌تواند موتور محرک توسعه روابط پولی و بانکی میان اعضا باشد و گامی جدی برای مقابله با سلطه دلار در تجارت جهانی به شمار می‌آید.
اهداف کلیدی از تشکیل بانک مشترک شانگهای
فرزین هدف اصلی از این طرح را توسعه همکاری‌های پولی و مالی میان کشورهای عضو و تسهیل تبادلات بانکی دانست. او همچنین تشکیل زیرساخت‌های مالی لازم برای انجام معاملات مستقیم بین اعضا، بدون اتکا به سیستم‌های غربی، را ضرورتی مهم ذکر کرد.
نشست پکن؛ دو محور کلیدی در دستور کار
در اجلاس جاری، دو موضوع اساسی دنبال می‌شود:
راه‌اندازی بانک مشترک برای حمایت از پروژه‌های توسعه‌ای و تسهیل تجارت درون منطقه‌ای
ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تسویه و تأمین مالی مستقل از بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول
سازمان همکاری شانگهای؛ بازیگری با وزن جهانی
این سازمان با عضویت کشورهایی چون چین، روسیه و هند، نزدیک به ۴۵ درصد جمعیت جهان را شامل می‌شود و سهم بزرگی از اقتصاد جهانی را در اختیار دارد. فرزین تأکید کرد که ایران از هرگونه سازوکار بانکی حمایت می‌کند که به صورت هم‌زمان اهداف توسعه‌ای و تجاری اعضا را تحقق بخشد.
چشم‌انداز عبور از یکجانبه‌گرایی در عرصه بانکی
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: ایجاد بسترهای مستقل بانکی میان اعضا، نه تنها وابستگی به دلار و نهادهای مالی غربی را کاهش می‌دهد، بلکه راه را برای شکل‌گیری نظام چندجانبه و عادلانه خدمات مالی در عرصه جهانی بازمی‌کند. این فرصت می‌تواند قدرت چانه‌زنی کشورهای شرق و منطقه را به طور چشمگیری افزایش دهد.