مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، در برنامه «بازار گفتوگو» با اشاره به بحران اخیر بازار برنج گفت: «افزایش شدید قیمتها و نوسانات سنگین بازار از اواخر مرداد سال گذشته آغاز شد و علت اصلی آن، برآورد اشتباه مسئولان از میزان تولید داخلی بود. وزارت جهاد کشاورزی رقم تولید را دو میلیون و هفتصد هزار تن اعلام کرد، اما بررسیهای انجمن و مرکز آمار نشان داد سطح زیر کشت واقعی پایینتر از اعداد رسمی است و حتی با راندمان مطلوب هم تولید به دو میلیون تن نمیرسد.»
خاکی افزود: «درنتیجه کمبود تولید و عدم واردات کافی پیش از فصل ممنوعیت واردات، بازار با کمبود شدید و افزایش قیمت روبهرو شد. انجمن واردکنندگان برنج تلاش کرد با واردات ۶۰ تا ۷۰ هزار تن در آستانه نوروز و ماه رمضان، آرامش نسبی به بازار بازگرداند.»
وی با اشاره به چالشهای واردکنندگان در تأمین ارز بیان کرد: «از مهرماه سال گذشته تا کنون، هر برنجی که وارد کشور شده و حتی کاملاً توزیع و مصرف شده، هنوز بخش عمده ارز مربوط به آن توسط بانک مرکزی تأمین نشده است. این موضوع اعتبار بینالمللی واردکنندگان را بهشدت تضعیف کرده و ادامه همکاری با فروشندگان خارجی را در معرض تهدید قرار داده است.»
دبیر انجمن واردکنندگان برنج همچنین از نوسانات و سردرگمی در سیاستهای ارزی گفت: «بارها اعلام شد قرار است ارز ترجیحی برنج حذف شود یا به ترکیبی تبدیل گردد، اما این فضای نامطمئن، امکان برنامهریزی برای واردات را از فعالان اقتصادی سلب کرده است.»
خاکی، افزایش مالیات بر ارزش افزوده واردات برنج از یک درصد به ده درصد را نیز عاملی مهم دانست و اضافه کرد: «همه ساله معمول بود این نرخ برای کالاهای اساسی پایین نگه داشته شود تا قیمت تمامشده برای مصرفکننده مناسب بماند، اما با تصمیم جدید مجلس، این کاهش اعمال نشد و هماکنون بسیاری از واردکنندگان متضرر شدهاند.»
وی تأکید کرد: «علاوه بر این، مسائل اجرایی مانند دیرکرد ثبت سفارش و تعیین تکلیف محمولهها در گمرک نیز موجب افزایش هزینههای واردکنندگان و بر هم خوردن تعادل بازار شده است.»
در پایان، خاکی راهکار بازگشت ثبات به بازار برنج را در تصمیمگیری صحیح مسئولان حوزه کشاورزی، بانک مرکزی و سازمان برنامه دانست و تصریح کرد: «اگر به موقع و با آمار دقیق نسبت به واردات اقدام شود و سیاستهای شفاف اتخاذ گردد، بازار برنج مجدداً قابل کنترل و مصرفکننده از التهاب و گرانی نجات خواهد یافت.»