به گزارش پایگاه خبری صنایع غذایی فودنا، بانک مرکزی فهرست تخصیص ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی به واردکنندگان کالاهای اساسی و دارو تا پایان شهریورماه ۱۴۰۴ را منتشر کرده است. این فهرست شامل ۱۰۱۲ ردیف و مجموعاً به ارزش ۵ میلیارد و ۱۱۹ میلیون دلار است.
بررسی این داده‌ها نشان می‌دهد که گروه مدلل، با مجموعه‌ای متشکل از شش شرکت فعال در حوزه‌های کشت و صنعت و تجارت، بیشترین سهم را از این منبع ارزی در کشور به خود اختصاص داده است.
رکوردشکنی مدلل ماهیدشت و آوا تجارت صبا
در صدر زیرمجموعه‌های این گروه، کشت و صنعت مدلل ماهیدشت با دریافت ۵۱۱.۱۱۴ میلیون دلار ارز ترجیحی، بزرگ‌ترین دریافت‌کننده کل فهرست است. پس از آن، آوا تجارت صبا با ۲۹۰.۴۴۷ میلیون دلار در جایگاه دوم قرار دارد. سایر شرکت‌های وابسته نیز عبارت‌اند از:
- نابدانه مدلل: ۱۱۹.۱۲۶ میلیون دلار
- کلهر دانه جنوب: ۷۰.۹۴۹ میلیون دلار
- صنعتی بهشهر: ۶۸.۴۷۵ میلیون دلار
- کشت و صنعت مدلل شمال: ۵۹.۵۳۶ میلیون دلار
معامله بزرگ با صافولا و گسترش نفوذ در بازار
سال گذشته گروه مدلل با خرید دارایی‌های گروه صافولا عربستان به ارزش تقریبی ۱۸۸ میلیون دلار، فعالیت خود را در صنایع غذایی ایران گسترده‌تر کرد. این معامله زمینه را برای نفوذ بیشتر این مجموعه در زنجیره تأمین کالاهای اساسی فراهم ساخت و حالا دریافت این حجم از ارز دولتی، حلقه دیگری از قدرت اقتصادی مدلل‌ها را تکمیل کرده است.
تمرکز منابع و پیامدهای اقتصادی
دریافت ۲۲ درصد کل ارز ترجیحی کشور توسط تنها شش شرکت، پرسش‌های جدی در خصوص شفافیت، رقابت‌پذیری و عدالت اقتصادی مطرح کرده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که این میزان تمرکز می‌تواند بازار واردات و قیمت‌گذاری کالاهای اساسی را در اختیار تعداد محدودی از بازیگران قرار دهد و منجر به ایجاد انحصار شود.
چالش سیاست‌گذاری دولت
در حالی که هدف تخصیص ارز ترجیحی، کنترل قیمت کالاهای اساسی و حمایت از اقشار کم‌درآمد است، تمرکز سنگین این منابع در یک گروه خاص، خطر دور شدن از اهداف اولیه را افزایش می‌دهد. نهادهای نظارتی خواستار بازنگری دولت و بانک مرکزی در شیوه تخصیص ارز هستند تا علاوه بر تأمین نیاز کشور، از انحصار و فساد احتمالی جلوگیری شود.