سعید مشایخی، فعال باسابقه مرغداری و دامداری اصفهان، وضعیت بازار نهادههای دامی را بحرانی توصیف کرد و افرادی مانند مدلل عامل اصلی کمبود و گرانی دانست؛ وی هشدار داد که این انحصارگر با کنترل ۷۰ درصدی واردات، اخیراً تهدید به توقف تأمین کرده و زنجیره غذایی کشور را به خطر انداخته است.
بازار نهادههای دامی را در وضعیت «بحرانی و فلجکننده» توصیف کرد و ریشه آن را انحصار افراد قدرتمندی مانند مدلل دانست. به گفته وی، مدلل به عنوان یک «مافیا» و انحصارگر، واردات نهادههای دامی را کاملاً در اختیار گرفته و عامل اصلی کمبود و گرانی فعلی است که مرغداران و دامداران را با مشکلات عدیدهای روبرو کرده است.
مشایخی تأکید کرد: «طی ۳۰ سال، از مدلل یک آدم انحصارگرا و گردنکلفت ساختهاند که کل زنجیره تأمین کالاهای اساسی مانند نهادههای دامی، روغن و شکر را در دست دارد. سهم تأمین او گاهی تا ۷۰ درصد میرسد و اخیراً هم گفته به واردات دیگر نخواهد پرداخت این تهدید، امنیت غذایی است.»
وی با جزئیات به رانتهای پنهان پرداخت: «شرکتهای توزیعکننده در اختیار این فرد، پشت فاکتور از مرغداران مبلغ اضافه دریافت میکردند و آن را در حسابهای جداگانه واریز میکردند. مثلاً اگر قیمت ذرت کیلویی ۱۱۳۰۰ تومان بود، کیلویی ۱۸۰۰۰ تومان میگرفتند و مابهالتفاوت را به حسابهای دیگر منتقل میکردند.»
مشایخی این افراد را به «هشتپا» تشبیه کرد و افزود: «از بین بردنشان بسیار سخت است، اما راه نجات بازار، مرغداری و دامداری، حذف این انحصارطلبان از تأمین نهادههاست.»
مشایخی وضعیت عملی مرغداران را بحرانی خواند: «من یک مرغداری ۶۰ هزار قطعهای دارم، اما به دلیل گرانی نهادهها جوجهریزی نکردم. الان سویا با ۵۵ هزار تومان هم در بازار آزاد پیدا نمیشود و ذرت به ۳۵ هزار تومان هم نمیرسد. وقتی دان کافی نباشد، مرغها خودخوری میکنند و تلفات افزایش مییابد.» او به آمار رسمی اشاره کرد: «در آبانماه ۱۶۵ میلیون قطعه جوجهریزی شد، اما به دلیل نبود نهاده، بسیاری به مرغ تبدیل نمیشوند مرغها همدیگر را میخورند »
درباره توزیع، مشایخی انتقاد تند کرد: «شرکتهای توزیعکننده نهاده را تحت عنوان «نهاده توافقی» میفروشند، در حالی که دولت قیمت مصوب تعیین کرده است.
امنیت غذایی کشور را نباید به دست چند انحصارطلب داد.» وی طرح اخیر را مثبت دانست: «توزیع نهاده توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور کار درستی است و باید سریع اجرا شود.» مشایخی با وجود سختی، حذف این «آدمهای گردنکلفت» را که ۳۰ سال شکل گرفتهاند، «نقطه شروع» و شبیه مبارزه با هشتپا خواند، اما ضروری برای نجات صنعت عنوان کرد.
این اظهارات مشایخی، زنگ خطری برای مسئولان است تا انحصار را بشکنند و بازار را شفاف کنند، وگرنه بحران پروتئین عمیقتر میشود و سفره خانوارها کوچکتر.