به گزارش پایگاه خبری صنایع غذایی فودنا، علی شریعتی، عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در گفتگو با خبرنگار مهر، نسبت به وضعیت فعلی فرایند ثبت سفارش در کشور ابراز نگرانی کرد و آن را یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های فعالان اقتصادی برشمرد.
دپوی کالاها در گمرکات؛ نتیجه توقف ثبت سفارش:
شریعتی با اشاره به مشکلات گسترده در ثبت سفارش‌ها، اظهار داشت که در حال حاضر روند ثبت سفارش در بسیاری موارد متوقف شده است. وی به بازدید اخیر رئیس‌جمهور و وزرا از گمرکات اشاره کرد که در آن با حجم انبوهی از کالاهای دپو شده مواجه شدند. به گفته شریعتی، این سوال به درستی از سوی خود رئیس‌جمهور مطرح شد که آیا منطقی است میلیاردها تومان سرمایه مردم، شامل مواد اولیه و کالاهای واسط تولید، پشت درهای گمرک معطل بماند؟
نیاز صنایع معطل تصمیمات شخصی:
عضو اتاق ایران تأکید کرد که عمده کالاهای متوقف‌شده، نیازهای حیاتی صنایع کشور هستند. وی با اشاره به شرایط تحریم، محدودیت‌های ارزی و فشارهای اقتصادی، هر روز تأخیر در ترخیص کالاها را به منزله تحمیل هزینه مضاعف بر دوش تولیدکننده دانست.
تغییر ساختار و بازگشت «امضای طلایی»:
شریعتی علت بخشی از مشکلات را در تغییرات ساختاری اخیر در حوزه تجارت خارجی دانست. او توضیح داد که در گذشته، سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی اصلی ثبت سفارش، نقش فعال و پاسخ‌گو داشت، اما امروز بسیاری از اختیارات از بدنه رسمی سازمان گرفته و به حلقه‌ای از مشاوران واگذار شده که نه شفاف‌اند و نه پاسخ‌گو. نتیجه این تغییر، بی‌نظمی گسترده و بازگشت پدیده‌هایی مانند «امضای طلایی» است.
سامانه جامع تجارت ابزار است نه مقصر:
شریعتی با انتقاد از تضعیف سامانه‌های سیستمی، فرآیند ثبت سفارش را در گذشته شفاف و مبتنی بر سامانه دانست. اما اکنون به گفته وی، تصمیم‌گیری‌ها به صورت شخصی و سلیقه‌ای انجام می‌شود، به این معنی که به دوره‌ای بازگشته‌ایم که لابی، آشنا و رانت تعیین‌کننده بود.
وی درباره عملکرد سامانه جامع تجارت نیز توضیح داد که این سامانه صرفاً یک ابزار است که با طراحی و الگوریتم‌های مشخص ایجاد شده و این‌که امروز بگوییم سامانه به تنهایی عامل اختلال است، فرافکنی است. به اعتقاد شریعتی، مشکل اصلی کنار گذاشته شدن سازوکارهای سیستمی و سپردن تصمیم‌گیری‌ها به افراد محدود و غیرپاسخ‌گو است که باعث شده سامانه کارکرد اصلی خود را از دست بدهد.
راه‌حل در اعتماد به سیستم و شفافیت:
عضو اتاق ایران تأکید کرد که در شرایط فشار تحریم و بحران اقتصادی، تصمیم‌گیری‌های غیرشفاف و مبتنی بر رابطه، نه تنها گره‌ها را باز نمی‌کند، بلکه آنها را پیچیده‌تر می‌سازد. وی راه‌حل برون‌رفت از این وضعیت را بازگشت سیاست‌گذاران به سازوکارهای رسمی و سیستماتیک و اعتماد به سیستم دانست تا بحران‌هایی مانند توقف ثبت سفارش و انباشت کالاها مدیریت شود.