تحلیل دادهها نشان میدهد نهادههای دامی همچنان بزرگترین دریافتکننده ارز ترجیحی در کشور هستند.
سه قلم اصلی این گروه یعنی ذرت، کنجاله سویا و جو در مجموع بیش از ۳.۶ میلیارد دلار ارز دریافت کردهاند؛ موضوعی که بیانگر وابستگی شدید زنجیره دام و طیور ایران به واردات است.
دانههای روغنی و روغن خام؛ دومین گروه بزرگ دریافتکننده ارز
پس از نهادهها، دانههای روغنی با ۱.۲۱۳ میلیارد دلار و روغن خام و پالم با ۷۱۱ میلیون دلار قرار دارند.
این سهم نشان میدهد بخش قابل توجهی از نیاز کشور به روغن خوراکی هنوز از مسیر واردات تأمین میشود و فاصله با تولید داخلی همچنان محسوس است.
برنج؛ تنها کالای غیرنهادهای با دریافت بیش از نیم میلیارد دلار ارز
در میان کالاهای اساسی، برنج با ۵۲۰ میلیون دلار ارز ترجیحی دریافتشده در رتبه بعد قرار دارد.
این میزان نشاندهنده آن است که بخشی از تأمین بازار برنج، با وجود ظرفیت تولید داخلی، همچنان به واردات وابسته است.
کالاهای پروتئینی؛ نیاز پایدار بازار گوشت قرمز به واردات
در بخش پروتئینی، گوشت قرمز با ۱۸۲.۸ میلیون دلار بزرگترین دریافتکننده ارز ترجیحی است.
در مقابل، میزان ارز تخصیصیافته به تخممرغ و مرغ بسیار اندک بوده و نشاندهنده تمرکز دولت بر تأمین این محصولات از طریق تولید داخلی است.
کود و مکملهای کشاورزی؛ زیرساخت تولید همچنان متکی به واردات
کود، مکملها و نهادههای مرتبط با بخش کشاورزی نیز ۱۳۳.۵ میلیون دلار ارز دریافت کردهاند؛ رقمی که وابستگی زیرساختی تولید محصولات زراعی و باغی به واردات را آشکار میکند.
حوزه سلامت؛ دومین مقصد مهم ارز ترجیحی کشور
در بخش سلامت، دارو و مواد اولیه دارویی با بیش از ۱ میلیارد دلار در صدر قرار دارند و پس از آن تجهیزات پزشکی با ۶۲۲.۹ میلیون دلار قرار میگیرند.
این شرایط نشان میدهد دولت برای جلوگیری از جهش قیمت دارو و ملزومات درمانی، تخصیص ارز ترجیحی را همچنان بهعنوان ابزار اصلی کنترل هزینههای درمانی دنبال میکند.
جمعبندی تحلیلی فودنا
- نهادههای دامی، دانههای روغنی و روغن خام بیشترین ارز ترجیحی را تا پایان آبان دریافت کردهاند.
- بخش سلامت، دومین محور اصلی تخصیص ارز است و دارو بیشترین سهم این حوزه را دارد.
- ساختار دریافت ارز نشان میدهد امنیت غذایی و سلامت همچنان دو اولویت اصلی دولت در سیاست ارزی هستند.
- هرگونه تغییر در نظام تخصیص ارز، اثر مستقیم بر قیمت روغن، گوشت، نهادهها و دارو خواهد داشت.
|
اطلاعات تامین ارز با نرخ ارز ترجیحی به تفکیک کالا و سازمان
مجوزدهنده ارزی طی 8 ماهه سال 1404
|
|
شرح
|
معادل میلیون دلاری
|
|
وزارت جهادکشاورزی
|
6,490/5
|
|
ذرت
|
2,239/8
|
|
دانه های روغنی
|
1,213/3
|
|
کنجاله سویا
|
922/3
|
|
انواع روغن خام، نباتی و پالم
|
711/7
|
|
برنج
|
520/0
|
|
جو
|
455/1
|
|
گوشت قرمز
|
182/9
|
|
کود
|
133/6
|
|
محصولات باغی و زراعی
|
16/8
|
|
تخم مرغ
|
14/3
|
|
قند و شکر
|
5/4
|
|
گوشت مرغ
|
1/9
|
|
گندم
|
1/7
|
|
سایر کد تعرفهها
|
71/6
|
|
وزارت بهداشت درمان و
آموزش پزشکی
|
1,999/0
|
|
دارو، ماده اولیه دارو، زیرفراورده یا ملزومات دارویی
|
1,026/2
|
|
تجهیزات و ملزومات پزشکی
|
623/0
|
|
ماده اولیه غذا، شیرخشک، مکمل و آرایشی و بهداشتی
|
173/8
|
|
واکسنها و کیتهای پزشکی
|
148/8
|
|
شرکت پارس ایزوتوپ
|
4/7
|
|
سایر کد تعرفه ها
|
22/5
|
|
جمع
|
8,489/5
|